2007-09-30-Ε-Β1-ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ-ΠΛΑΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ-Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Το παρακάτω Πλάνο Μαθήματος Εικαστικά Β' Γυμνασίου παρουσιάστηκε και δόθηκε ως επιμορφωτικό υλικό: 5/9/2008 «Προγράμματα Επιμορφώσεων Νεοδιόριστων Εκπαιδευτικών» στο ΠΕΚ Μυτιλήνης, οργάνωση ΠΕΚ Μυτιλήνης 

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
2007
Πλάνο του μαθήματος
54 ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΕ 30 ΜΑΘΗΜΑΤΑ
ΧΡΩΜΑ
ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ
ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
ΧΑΡΤΟ-ΓΛΥΠΤΙΚΗ
ΨΗΦΙΔΩΤΟ
Μαρία Δουκάκη, Ζωγράφος, Εκπαιδευτικός Β/θμιας Εκπαίδευσης, 
mail: douk@otenet.gr
ΤΑ ΥΛΙΚΑ
1 λεπτό πλαστικό ντοσιέ με 30 διάφανες ζελατίνες
1 ντοσιέ με λάστιχο
ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ: 
χάρακας 40 εκ., σταθερός διαβήτης, μοιρογνωμόνιο 
ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ:
μπλοκ σχεδίου νο3, μολύβια Β, 4Β, γόμα άσπρη, ξύστρα βαρελάκι
σινική μελάνη, πένα, μαλακό πινέλο νο4, μπουκάλι με νερό, χαρτί κουζίνας
ΞΗΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ:
μπλοκ σχεδίου νο3, 24 ξυλομπογιές, 12 παστέλ
ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ:
μπλοκ ακουαρέλας νο3, τέμπερες, 3 σκληρά πινέλα (νο2, νο4, νο6), 3 μαλακά πινέλα (νο2, νο4, νο6), παλέτα (ένα πακέτο πλαστικά άσπρα μεγάλα πιάτα), μπουκάλι με νερό, χαρτί κουζίνας
ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ MIXED MEDIA: 
1.τσαλακωμένο χαρτί, πανί, σφουγγάρι
2.άμμος, πριονίδια
3.χαρτιά, εφημερίδες, χαρτόνια, υφάσματα, κλωστές, σχοινιά, οδοντογλυφίδες, σφουγγάρι, φύλλο φελλού, κόλλα, ψαλίδι
ΥΛΙΚΑ ΧΑΡΤΟΚΟΠΤΙΚΗΣ: 
χαρτιά Α4: άσπρα, χρωματιστά, γλασέ, ριζόχαρτα, ψαλίδι
ΥΛΙΚΑ ΧΑΡΤΟΔΙΠΛΩΤΙΚΗΣ:
χαρτιά τετράγωνα: άσπρα, χρωματιστά, κανσόν
ΥΛΙΚΑ POP UP:
1 χοντρό χαρτόνι για βάση 35x50 εκ., χαρτιά Α4 κανσόν, ψαλίδι, κοπίδι
ΥΛΙΚΑ ΧΑΡΤΟ-ΓΛΥΠΤΙΚΗΣ:
3 χοντρά χαρτόνια για βάση 35x50 εκ., χαρτιά κανσόν, κόλλα, ψαλίδι, κοπίδι, συρραπτικό
ΥΛΙΚΑ ΨΗΦΙΔΩΤΟΥ:
1.πηλός που στεγνώνει μόνος του, τέμπερες, πινέλο, κοπίδι, 1 χοντρό χαρτόνι για βάση 35x50 εκ., κόλλα
2.βότσαλα και όστρακα της θάλασσας, χαλίκια, σπασμένα κομμάτια από πλακάκια ή κεραμικά, κουμπιά, καπάκια και άλλα μικρά αντικείμενα, 1 χοντρό χαρτόνι για βάση 35x50 εκ., κόλλα
3.ψηφίδες από χοντρό χαρτόνι ή πηλό, ή οποιοδήποτε άλλο έτοιμο υλικό (βότσαλα, όστρακα, όσπρια κτλ.), ένα χρηστικό αντικείμενο (κουτί, γλάστρα κ.ά) ή δυο πλακάκια, κόλλα

Μάθημα 1
1.ΤΕΜΠΕΡΕΣ - Α.ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ α. Η τεχνική της ακουαρέλας
ΥΛΙΚΑ: ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ, ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ MIXED MEDIA: 1.τσαλακωμένο χαρτί, πανί, σφουγγάρι
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ:
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
1η.Σύνθεση με αραιωμένες τέμπερες
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
2η.Σύνθεση με αραιωμένες τέμπερες επάνω σε νωτισμένο χαρτί, χρησιμοποιώντας στάμπες από τσαλακωμένο χαρτί, πανί και σφουγγάρι

Μάθημα 2
1.ΤΕΜΠΕΡΕΣ - Α.ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ β. Η τεχνική του πλακάτου χρώματος
ΥΛΙΚΑ: ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ:
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
3η.Σχήματα με θερμά χρώματα (με τέμπερες)
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
4η.Σχήματα με ψυχρά χρώματα (με τέμπερες)

Μάθημα 3
1.ΤΕΜΠΕΡΕΣ - Α.ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ γ. Η τεχνική της επικάλυψης του χρώματος
ΥΛΙΚΑ: ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ:
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
5η.Χρωματικές κηλίδες με θερμά χρώματα (με τέμπερες)
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
6η.Χρωματικές κηλίδες με ψυχρά χρώματα (με τέμπερες)

Μάθημα 4
1.ΤΕΜΠΕΡΕΣ - Α.ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ δ. Η τεχνική της πάστας και της υφής
ΥΛΙΚΑ: ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ, ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ MIXED MEDIA: 2.άμμος, πριονίδια
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ:
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
7η.Σύνθεση με τέμπερες απευθείας από το σωληνάριο
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
8η.Σύνθεση με τέμπερες αναμειγμένες με άμμο ή πριονίδια

Μάθημα 5
1.ΤΕΜΠΕΡΕΣ - Α.ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ ε. Μικτή τεχνική - κολάζ
ΥΛΙΚΑ: ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ, ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ MIXED MEDIA: 3.χαρτιά, εφημερίδες, χαρτόνια, υφάσματα, κλωστές, σχοινιά, οδοντογλυφίδες, σφουγγάρι, φύλλο φελλού, κόλλα, ψαλίδι
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ:
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
9η.Σύνθεση με τέμπερες, χαρτιά και εφημερίδες - επίπεδα ή ανάγλυφα
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
10η.Σύνθεση με τέμπερες και διάφορα υλικά που δημιουργούν αναγλυφικότητα

Μάθημα 6
1.ΤΕΜΠΕΡΕΣ - Β.ΧΡΩΜΑΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ α. Τοπίο
ΥΛΙΚΑ: ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ, ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ MIXED MEDIA
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
11η.Με σκούρα χρώματα
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
12η.Με ανοιχτά χρώματα

Μάθημα 7
1.ΤΕΜΠΕΡΕΣ - Β.ΧΡΩΜΑΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ α. Τοπίο
ΥΛΙΚΑ: ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ, ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ MIXED MEDIA
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
13η.Με τα συμπληρωματικά χρώματα: κόκκινο-πράσινο
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
14η.Με τα συμπληρωματικά χρώματα: κίτρινο-μοβ
15η.Με τα συμπληρωματικά χρώματα: μπλε-πορτοκαλί

Μάθημα 8
2.ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ α. Διερεύνηση σχεδίου
ΥΛΙΚΑ: ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΞΗΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ 
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
16η.α.Σχεδιάζουμε με το χέρι 6 οριζόντιες γραμμές, καμπύλες και τεθλασμένες 
ή β. σχεδιάζουμε με το χέρι 4 οριζόντιες και 4 κατακόρυφες καμπύλες ή τεθλασμένες ή γ. σχεδιάζουμε με το χέρι μια καμπύλη που ξεκινάει από ένα σημείο, περιφέρεται σε όλο το χώρο, δημιουργώντας σχήματα και καταλήγει στο αρχικό σημείο.
Διερευνούμε τα σχήματα που έχουν δημιουργηθεί από τις γραμμές και βρίσκουμε αναγνωρίσιμα στοιχεία. Προσθέτοντας ότι θέλουμε αλλά χωρίς να σβήσουμε τίποτα, προσπαθούμε να κάνουμε εμφανή αυτά τα στοιχεία (με μολύβι).
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
17η.Οι ίδιες (με ξυλομπογιές)

Μάθημα 9
2.ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ β. Σημείο, γραμμή, σχήμα
ΥΛΙΚΑ: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ , ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, σινική μελάνη, πένα, μαλακό πινέλο νο4, μπουκάλι με νερό, χαρτί κουζίνας, ΞΗΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
18η.Σημεία και γραμμές: 
α.σχεδιάζουμε σημεία και περιφέρουμε γύρω τους καμπύλες γραμμές 
ή β.σχεδιάζουμε ευθείες ή γ.τεθλασμένες τεμνόμενες γραμμές  και εντάσσουμε σημεία στους χώρους που δημιουργήθηκαν από τις γραμμές (με μολύβι ή μελάνη).
19η.Σχεδιάζουμε σημεία, γραμμές, σχήματα και σκιαγραφούμε με τόνους (με μολύβι ή μελάνη).
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
20η.Αφού ζωγραφίσουμε ελαφρά το φόντο με διάφορα χρώματα ζωγραφίζουμε από επάνω σημεία, γραμμές και σχήματα ή σχεδιάζουμε πρώτα τα σχήματα, και έπειτα ζωγραφίζουμε σχήματα, φόντο, γραμμές και σημεία (με ξυλομπογιές ή παστέλ).

Μάθημα 10
2.ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ γ. Πουαντιγισμός
ΥΛΙΚΑ: ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
21η.Σχεδιάζουμε τα στοιχεία του θέματός μας μόνο με σημεία (στίγματα του μολυβιού). Διαφοροποιούμε τους τόνους του σχεδίου με τη λιγότερη ή περισσότερη πίεση στο μολύβι, οπότε δημιουργούνται ανοιχτά ή σκούρα στίγματα, και με την αραίωση ή την πύκωση των στιγμάτων, οπότε δημιουργούνται περιοχές τονικά ανοιχτές ή σκούρες (τοπίο με δέντρα ή θαλασσινό τοπίο) (με μολύβι).
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
22η.Ζωγραφίζουμε τα στοιχεία του θέματός μας με πινελιές χρώματος τη μια δίπλα ή και επάνω στην άλλη (τοπίο με δέντρα ή θαλασσινό τοπίο) (με τέμπερες). 

Μάθημα 11
2.ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ δ. Σχέδιο με ελεύθερη γραμμή
ΥΛΙΚΑ: ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, σινική μελάνη, πένα, μαλακό πινέλο νο4, μπουκάλι με νερό, χαρτί κουζίνας, ΞΗΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
23η.Σχεδιάζουμε ελεύθερες μαλακές και περισσότερο έντονες γραμμές, προσπαθώντας να παρουσιάσουμε τα βασικά στοιχεία του θέματός μας (τοπίο ή αντικείμενα) (με μολύβι ή μελάνη).
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
24η.Η ίδια (άνθρωπος ή ζώο) (με μολύβι ή μελάνη).

Μάθημα 12
2.ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ ε. Τονικές κλίμακες
ΥΛΙΚΑ: ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, ΞΗΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ 
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
25η.Σχεδιάζουμε 4 οριζόντιες λωρίδες 4x28 εκ. που απέχουν 1 εκ. και τις χωρίζουμε ανά 4 εκ. σε 7 τετράγωνα. Αφήνουμε το πρώτο αριστερά τετράγωνο άσπρο και προχωρώντας στο δεύτερο σκιαγραφούμε μαλακά τον πρώτο γκρι τόνο που είναι πολύ κοντά στο άσπρο. Προχωράμε σταδιακά καταλήγοντας στο μαύρο τόνο (με μολύβι). 
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
26η.Σχεδιάζουμε 4 οριζόντιες λωρίδες 4x28 εκ. που απέχουν 1 εκ. και τις χωρίζουμε ανά 4 εκ. σε 7 τετράγωνα. Ζωγραφίζουμε τις τονικές κλίμακες κάθε ενός από τα βασικά χρώματα, τοποθετώντας το χρώμα στη μεσαία θέση, ανοίγοντάς το σταδιακά προς τα αριστερά και σκουραίνοντάς το προς τα δεξιά (με ξυλομπογιές).

Μάθημα 13
2.ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ στ. Τονική σύνθεση σε κάναβο
ΥΛΙΚΑ: ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
27η.Σχεδιάζουμε έναν κάναβο με 5x5 τετραγωνάκια που το κάθε τετραγωνάκι έχει διάσταση 4x4 εκ. Ζωγραφίζουμε κάθε τετραγωνάκι από τόνους άσπρου, γκρίζων και μαύρου σε μια ισορροπημένη σύνθεση μέσα στον κάναβο (με τέμπερες). 
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ 
28η.Σχεδιάζουμε έναν κάναβο με 5x5 τετραγωνάκια που το κάθε τετραγωνάκι έχει διάσταση 4x4 εκ. Ζωγραφίζουμε κάθε τετραγωνάκι με τόνους ενός χρώματος σε μια ισορροπημένη σύνθεση μέσα στον κάναβο (με τέμπερες). 

Μάθημα 14
2.ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ ζ. Φως - σκιά
ΥΛΙΚΑ: ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, σινική μελάνη, πένα, μαλακό πινέλο νο4, μπουκάλι με νερό, χαρτί κουζίνας
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
29η.Σχεδιάζουμε το θέμα μας από μνήμης, με μαλακές γραμμές και σκιαγραφούμε μαλακά ή περισσότερο έντονα όπου χρειάζεται, ώστε να αποδώσουμε το φως και τη σκιά και μέσω αυτών τον όγκο και το βάθος (νεκρή φύση) (με μολύβι ή μελάνη).
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ 
30η.Η ίδια (τοπίο) (με μολύβι ή μελάνη).

Μάθημα 15
3.ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ α. Γεωμετρικές κατασκευές
ΥΛΙΚΑ: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ , ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
31η.Σχεδιάζουμε με μολύβι και γεωμετρικά όργανα. 
α.Ισόπλευρο τρίγωνο μέσα σε κύκλο: χωρίζουμε την περίμετρο του κύκλου σε τμήματα ίσα με την ακτίνα του. Αν ενώσουμε ένα παρά ένα τα τρία από τα έξι σημεία της περιμέτρου, θα έχουμε το ισόπλευρο τρίγωνο. 
β.Τετράγωνο μέσα σε κύκλο: φέρνουμε στον κύκλο δυο διαμέτρους κάθετες μεταξύ τους. Τα σημεία τομής στην περίμετρο του κύκλου είναι οι κορυφές του τετραγώνου.
γ.Πεντάγωνο μέσα σε κύκλο: φέρνουμε τη διάμετρο ΑΒ και την κάθετη σε αυτή ΓΟ και βρίσκουμε το μέσο Μ της ΟΒ. Με κέντρο το Μ και ακτίνα ΜΓ γράφουμε τόξο που τέμνει την ΑΒ στο Ν.Η ΓΝ είναι ίση με την πλευρά του πενταγώνου.

Μάθημα 16
3.ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ β. Η μαργαρίτα ή το λουλούδι της ζωής
ΥΛΙΚΑ: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ , ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, ΞΗΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ή ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
32η.α.Ξεκινώντας από το κέντρο του χώρου μας σχεδιάζουμε ένα μεγάλο κύκλο.
Τοποθετώντας την ακίδα του διαβήτη σε ένα σημείο της περιμέτρου του κύκλου, γράφουμε τόξο που περνάει από το κέντρο του κύκλου και καταλήγει στην περίμετρό του. Τοποθετώντας τώρα στην ακίδα στο σημείο που το τόξο έκοψε την περίμετρο, γράφουμε ένα δεύτερο τόξο. Συνεχίζουμε μέχρι να γράψουμε 6 τόξα που χωρίζουν την περίμετρο σε έξι ίσα μέρη και μέσα στον κύκλο σχηματίζουν τη μαργαρίτα.
β.Αν θέλουμε μπορούμε να φέρουμε άλλα 6 τόξα με κέντρα το μέσον κάθε τμήματος της περιμέτρου, ώστε η μαργαρίτα να γίνει πιο πυκνή.
Τέλος σκιαγραφούμε τα τμήματα του σχεδίου μας με ποικιλία στους τόνους ή προσθέτοντας διακοσμητικά σχήματα (με μολύβι).
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ 
33η.Αφού σχεδιάσουμε τη μαργαρίτα, για να τη χρωματίσουμε, αντιστοιχούμε χρωματικά τα μέρη της με τα χρώματα. Μπορούμε επίσης να ζωγραφίσουμε μέσα διακοσμητικά σχέδια (με ξυλομπογιές, παστέλ ή τέμπερες).

Μάθημα 17
3.ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ γ. Εξέλιξη του σχεδίου της μαργαρίτας
ΥΛΙΚΑ: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ , ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, ΞΗΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ή ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
34η.Ξεκινώντας από το κέντρο του χώρου μας σχεδιάζουμε έναν κύκλο με ακτίνα 2-3 εκ. Βασιζόμενοι στον τρόπο που σχεδιάζεται η μαργαρίτα μπορούμε να επεκτείνουμε το σχέδιο σε όλο το χώρο και να δημιουργήσουμε ένα νέο σχέδιο (με μολύβι, ξυλομπογιές, παστέλ ή τέμπερες). 

Μάθημα 18
3.ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ δ. Ελεύθερο γεωμετρικό σχέδιο
ΥΛΙΚΑ: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ , ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, ΞΗΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
35η.Σχεδιάζουμε με γεωμετρικά όργανα ένα ελεύθερο γεωμετρικό σχέδιο (με μολύβι, ξυλομπογιές ή παστέλ).

Μάθημα 19
3.ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ε. Διακοσμητικό γεωμετρικό σχέδιο μέσα σε κάναβο
ΥΛΙΚΑ: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ , ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
36η.Σχεδιάζουμε έναν κάναβο με τετραγωνάκια 4x4 εκατοστά. Ενώνοντας τις γωνίες από τα τετραγωνάκια σχεδιάζουμε με το χάρακα ευθείες, δημιουργούμε ένα διακοσμητικό συμμετρικό σχέδιο, το οποίο σκιαγραφούμε με ποικιλία στους τόνους (με μολύβι).
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ 
37η.Η ίδια με ένα από τα συμπληρωματικά χρωματικά ζευγάρια (με τέμπερες) 

Μάθημα 20
3.ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ στ. Γεωμετρική απόδοση της πραγματικότητας
ΥΛΙΚΑ: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ , ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, ΞΗΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ, ΥΓΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
38η.Σχεδιάζουμε με γεωμετρικά όργανα τα στοιχεία του θέματός μας, δημιουργώντας έτσι γεωμετρικές και απόλυτες φόρμες.Γεμίζουμε τα σχήματα με διακοσμητικά σχέδια, τόνους ή χρώματα (βουνά, δέντρα ή ψάρια) (με μολύβι) 
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ 
39η.Η ίδια (βουνά, δέντρα ή ψάρια) (με ξυλομπογιές ή τέμπερες).

Μάθημα 21
3.ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ζ. Προοπτικό σχέδιο
ΥΛΙΚΑ: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ , ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ή ΞΗΡΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
40η.α.Εσωτερικός χώρος (με μολύβι) 
και β.Στερεά στο χώρο (με μολύβι)
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ 
41η.Δωμάτιο με έπιπλα (με μολύβι ή ξυλομπογιές)
ή 42η.Σουρεαλιστικός εσωτερικός χώρος (με μολύβι ή ξυλομπογιές)

Μάθημα 22
4.1.ΧΑΡΤΟΚΟΠΤΙΚΗ (ΚΙΝΑ) 
ΥΛΙΚΑ: χαρτιά Α4: άσπρα, χρωματιστά, γλασέ, ριζόχαρτα, ψαλίδι
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
43η.α.Μπορούμε να διπλώσουμε το χαρτί μας παράλληλα δυο-τρεις φορές και να κόψουμε με το ψαλίδι ό,τι σχήματα θέλουμε, αφαιρώντας τα κομμάτια, ώστε να δημιουργούνται κενά
ή β.μπορούμε να διπλώσουμε το χαρτί μας διαγώνια.

Μάθημα 23
4.2.ΧΑΡΤΟΔΙΠΛΩΤΙΚΗ (ORIGAMI-ΙΑΠΩΝΙΑ)
ΥΛΙΚΑ: χαρτιά τετράγωνα: άσπρα, χρωματιστά, κανσόν
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
44η.Καραβάκι με πανιά
45η.Γερανός (παραδοσιακό γιαπωνέζικο origami)

Μάθημα 24
4.2.ΧΑΡΤΟΔΙΠΛΩΤΙΚΗ (ORIGAMI-ΙΑΠΩΝΙΑ)
ΥΛΙΚΑ: χαρτιά τετράγωνα: άσπρα, χρωματιστά, κανσόν
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
46η.Βάτραχος που πηδάει
47η.Κουτί

Μάθημα 25
4.3.POP UP (ΧΑΡΤΟΚΟΠΤΙΚΗ-ΧΑΡΤΟΔΙΠΛΩΤΙΚΗ)
ΥΛΙΚΑ: 1 χοντρό χαρτόνι για βάση 35x50 εκ., χαρτιά Α4 κανσόν, ψαλίδι, κοπίδι
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
48η.Διπλώνουμε το χαρτί και κόβουμε με το ψαλίδι γραμμές και διπλώνουμε τα κομμένα κομμάτια που μπορούν να διπλωθούν, ώστε να δημιουργούνται κενά και ανάγλυφα μέρη.

Μάθημα 26
4.4.ΧΑΡΤΟ-ΓΛΥΠΤΙΚΗ
ΥΛΙΚΑ: 2 χοντρά χαρτόνια για βάση 35x50 εκ., χαρτιά κανσόν, κόλλα, ψαλίδι, κοπίδι, συρραπτικό
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 
49η.Ανάγλυφα κάπως επίπεδα
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
50η.Ανάγλυφα με μεγάλα εξογκώματα

Μάθημα 27
4.3.ΨΗΦΙΔΩΤΟ α. Κατασκευή ψηφίδων από πηλό
ΥΛΙΚΑ: πηλός που στεγνώνει μόνος του, τέμπερες, πινέλο, κοπίδι  
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
51η.Για να κατασκευάσουμε τις ψηφίδες:  α) παίρνουμε πηλό που στεγνώνει μόνος του και τον απλώνουμε, β) τον χαράσσουμε με κάθετες γραμμές, ώστε να δημιουργηθούν μικρά τετραγωνάκια, γ) χρωματίζουμε με διαφορετικό χρώμα ανά λωρίδα, δ) όταν στεγνώσει, κόβουμε τις ψηφίδες.

Μάθημα 28
4.3.ΨΗΦΙΔΩΤΟ β. Κατασκευή ψηφιδωτού έργου με τις πήλινες ψηφίδες
ΥΛΙΚΑ: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ , ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, 1 χοντρό χαρτόνι για βάση 35x50 εκ., πήλινες ψηφίδες, κόλλα
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
52η.Επάνω σε ένα χοντρό χαρτόνι σχεδιάζουμε το θέμα μας. Τοποθετούμε τις ψηφίδες, ανάλογα με τις αποχρώσεις των στοιχείων του σχεδίου και σιγά-σιγά τις κολλάμε.

Μάθημα 29
4.3.ΨΗΦΙΔΩΤΟ γ. Κατασκευή “ψηφιδωτού” με ποικίλα υλικά
ΥΛΙΚΑ: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ , ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, 1 χοντρό χαρτόνι για βάση 35x50 εκ., βότσαλα και όστρακα της θάλασσας, χαλίκια, σπασμένα κομμάτια από πλακάκια ή κεραμικά, κουμπιά, καπάκια και άλλα μικρά αντικείμενα  
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
53η.Χρησιμοποιώντας βότσαλα και όστρακα της θάλασσας, χαλίκια, σπασμένα κομμάτια από πλακάκια ή κεραμικά, κουμπιά, καπάκια και άλλα μικρά αντικείμενα, μπορούμε να κατασκευάσουμε ένα “ψηφιδωτό” έργο, παραστατικό ή μη παραστατικό.

Μάθημα 30
4.3.ΨΗΦΙΔΩΤΟ δ. Διακόσμηση αντικειμένου με ψηφίδες
ΥΛΙΚΑ: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ, ΥΛΙΚΑ ΣΧΕΔΙΟΥ, ένα χρηστικό αντικείμενο (κουτί, γλάστρα κ.ά) ή δυο πλακάκια, ψηφίδες από χοντρό χαρτόνι ή πηλό, ή οποιοδήποτε άλλο έτοιμο υλικό (βότσαλα, όστρακα, όσπρια κτλ.), κόλλα
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΣΤΟΧΟΙ: 
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
54η.α.Μπορούμε να διακοσμήσουμε ένα χρηστικό αντικείμενο (κουτί, γλάστρα κ.ά), επικαλύπτοντάς το με ψηφίδες. Μπορούμε να κατασκευάσουμε ψηφίδες από χοντρό χαρτόνι ή  πηλό, ή να χρησιμοποιήσουμε οποιοδήποτε άλλο έτοιμο υλικό (βότσαλα, όστρακα, όσπρια κτλ.). Σχεδιάζουμε το θέμα μας επάνω στο αντικείμενο και κολλάμε σιγά-σιγά τα διάφορα υλικά.
β.Εναλλακτικά, μπορούμε να διακοσμήσουμε πλακάκια, επικαλύπτοντάς τα με ψηφίδες.