1ο ΕΔ-Α΄ ΤΑΞΗ-ΥΓΕΙΑ&ΚΟΙΝΩΝΙΑ-Θέμα 3

1ο ΕΔ-Α΄ ΤΑΞΗ-ΥΓΕΙΑ&ΚΟΙΝΩΝΙΑ-Θέμα 3

Θέμα 3 Τι τρώμε και τι πίνουμε;

 

3-0 Πηγές

Αγωγή Υγείας - Βασικές Αρχές - Σχεδιασμός Προγράμματος της Ματίνας Στάππα-Μουρτζίνη (∆ιδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστηµίου Αθηνών, Οδοντίατρος, Πάρεδρος Αγωγής Υγείας Παιδαγωγικού Ινστιτούτου) https://repository-edulll.ekt.gr/edulll/bitstream/10795/136/3/136.pdf

 

ΝΕΑ ΥΓΕΙΑ

https://neaygeia.gr/2017/06/%CF%80%CE%BF%CF%84%CF%8C-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CE%B4%CE%AE%CE%B3%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%B4%CE%B5%CE%BD-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B4%CF%85%CE%AC%CE%B6%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B9/

 

ΣΤΟΧΟΣ 12 – ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

https://unric.org/el/%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%87%CE%BF%CF%83-12-%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%85%CE%B8%CF%85%CE%BD%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BB%CF%89%CF%83%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1/

 

 

3-1 Εισαγωγή

3-1-1Video 1,34sec, Κώστας Βουτσάς, Η Κουζίνα

Ο ένας και μοναδικός Κώστας Βουτσάς σε μια σκηνή από την ελληνική ταινία «Αγάπησα μια πολυθρόνα», 1971, σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου, παραγωγή Καραγιάννης-Καρατζόπουλος ΑΕ, Μουσική: Γιώργος Χατζηνάσιος

https://www.youtube.com/watch?v=5t9xdjTFkjE&ab_channel=Vasarnikos

 

3-1-2Video-τραγούδι 3,05sec, Ακόμα ένα ποτηράκι

ΑΚΟΜΑ ΕΝΑ ΠΟΤΗΡΑΚΙ, ΒΑΓΙΑ ΚΩΦΟΥ, AKOMA ENA POTIRAKI, VAIA KOFOU

https://www.youtube.com/watch?v=s8Hmt8cvqPI&ab_channel=COSTISP.

«Ακόμα ένα ποτηράκι» Slow fox του 1939 σε μουσική και στίχους Σωτηρίας Ιατρίδου

Μια κομψή μοντέρνα σαν και μένα

δεν μπορεί να τα `χει χαμένα

δεν μπορεί να τρέχει στις ταβέρνες

και να πίνει κρασί.

Όμως μ’ ένα δύο ποτηράκια

σβήνουν της καρδιάς τα φαρμάκια

και φωνάζω μέσ’ απ’ την ψυχή μου

αγάπη μου χρυσή.

Ακόμα ένα ποτηράκι, ακόμα ένα τραγουδάκι

στον κόσμο που βρέθηκα τα πάντα βαρέθηκα

αγάπες και πίκρες και φαρμάκι.

Ακόμα ένα κοκκινέλι, ακόμα λιγάκι τι σας μέλει,

μου φέρνει μια ζάλη μέσα στο μυαλό

και τότε ξέρω να χαμογελώ.

 

3-1-3Animation-τραγούδι 3,01sec, Γιάννης Χαρούλης, Το Τραγούδι Των Μαγείρων

Από το άλμπουμ «Ψαρόσουπα» του Γιώργου Λεμπέση, Ερμηνεία: Γιάννης Χαρούλης, Μουσική: Ερωφίλη, Στίχοι: Βαγγέλης Λεμπέσης, Εικονογράφηση: Φραγκίσκος-Χρήστος Ράλλης, Video Editing: Ελίνα Μπουκουβάλα

https://www.youtube.com/watch?v=w11Ss1S5Xrc&ab_channel=MLK

«Το Τραγούδι Των Μαγείρων» του Γιώργου Λεμπέση

Ανοίξτε τα τεφτέρια σας,

ανοίξτε τα βιβλία

μαζί απόψε γράφουμε

μαγειρική ιστορία

Κι αν είσαι Γάλλος αρχισέφ

κι αν είσαι και βοηθός

σαν γίνει το συνέδριο

ψαρόσουπα θα τρως!!

Σαν τις μαρίδες θα 'ρχονται

στο μαγαζί πελάτες

και σύντομα αντί ποδιές

θα βάζουμε γραβάτες

Χωρίς καθόλου έξοδα

και σας το λέω σαφώς

σαν γίνει το συνέδριο

ψαρόσουπα θα τρως!!

Και τώρα θα σας πω το πώς

αφού μου το ρωτάτε

ξεχάστε το μαγείρεμα

τα δίχτυα και τις τράτες

Τα ψάρια δεν θα βράσουμε

στην κατσαρόλα μέσα

ολόκληρος ο όρμος μας

θα γίνει μπουγιαμπέσα!

Αφού μας λένε πως στη γη

η θερμοκρασία αλλάζει

πως το νερό στη θάλασσα

άρχισε πια να βράζει

Αντί για κάνα δυο ψαριές

τα μαγειρεύουμε όλα

θα κάνουμε τον όρμο

μια μεγάλη κατσαρόλα!

Δύο μεγάλες πέτρες

την έξοδο θα κλείσουν

κι έτσι δεν θα μπουν νερά

τον όρμο να δροσίσουν

Τα ψάρια μας δεν θα μπορούν

καθόλου να το σκάσουν

κι έτσι αργά ή γρήγορα

θα κάτσουν και θα βράσουν!

Θα χρειαστούν λαχανικά,

σέλινο και πιπέρι

αυτό είναι δουλειά

του βοηθού μας του Αστέρη

Αστέρης: Εγώ δεν το κατάλαβα,

δεν είμαι και σοφός...

Σαν γίνει το συνέδριο

ψαρόσουπα θα τρως!

3-1-4τραγούδι 4,28sec, Στέλιος Δάβαρης, Η Αγάπη μας Είναι Νερό

https://www.youtube.com/watch?v=vMEA4owmnnE&ab_channel=SteliosDavaris

«Η Αγάπη Μας Είναι Νερό» Στίχοι, Μουσική, Ερμηνεία Στέλιος Δάβαρης

Έχεις στα μάτια πηγάδι 

μέσα στην έρημο  

σου ζητάω να πιω

Έξω από αυτό το σκοτάδι  

κάτι τρέχει στο φως   

μας πάει στο προορισμό

Η αγάπη μας είναι νερό 

ξεδιψάει βουνά

και κυλάει καθαρό

Γίνεται ποτάμι ορμητικό

πίσω του δε κοιτάει

μόνο τον ουρανό

Έχω στα μάτια μια λίμνη

σε ένα δάσος ξερό

περιμένω να δω

να κολυμπήσεις στη μνήμη

να θυμηθείς το βυθο

να δεις το προορισμό

Η αγάπη μας είναι νερό 

ξεδιψάει βουνά

και κυλάει καθαρό

Γίνεται ποτάμι ορμητικό

πίσω του δε κοιτάει

μόνο τον ουρανό

«Νεκρή φύση με φρούτα» του Σεζάν, 1894

«Η αργία εγέννησε την πενίαν. Η πενία έτεκεν την πείναν. Η πείνα παρήγαγε την όρεξιν. Η όρεξις εγέννησε την αυθαιρεσίαν. Η αυθαιρεσία εγέννησε την ληστείαν. Η ληστεία εγέννησε την πολιτικήν. Ιδού η αυθεντική καταγωγή του τέρατος τούτου.» Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (Συγγραφέας, 1851-1911)

 

«Όσο υπάρχουν παιδιά που πεινούν, Θεός δεν υπάρχει!» Νίκος Καζαντζάκης (Συγγραφέας, 1883-1957)

 

«Αν δεν μπορείς να ταΐσεις 100 ανθρώπους, τάισε έναν.» Μητέρα Τερέζα (Καθολική καλόγρια, 1910-1997)

«Όταν ο λαός δεν θα’χει τίποτα πια να φάει, θα φάει τους πλούσιους.» Ζαν-Ζακ Ρουσσώ (Γαλλο-ελβετός φιλόσοφος, 1712-1778)

 

«Πεινασμένε άνθρωπε, πιάσε ένα βιβλίο. Είναι όπλο!» Μπέρτολτ Μπρεχτ (Γερμανός συγγραφέας, 1898-1956)

 

«Ο Θεός έφτιαξε μόνο το νερό. Ο άνθρωπος έφτιαξε το κρασί.» Βίκτωρ Ουγκώ (Γάλλος συγγραφέας, 1802-1885)

 

3-2 Μαθαίνουμε για.. Αναστοχασμός

 

3-2-1 Η ιδέα της Κοινωνικής κουζίνας «Ο Άλλος Άνθρωπος» ξεκίνησε όταν είδαμε στις λαϊκές αγορές της Αθήνας, ανθρώπους όλων των ηλικιών, εθνικοτήτων και κοινωνικών στρωμάτων, να ψάχνουν τα σκουπίδια για να μαζέψουν τρόφιμα που δεν μπορούν πια να αγοράσουν. Η πρώτη σχεδόν αυτονόητη δράση ήταν να μαγειρέψουμε από το σπίτι μας φαγητά, από αυτά που τρώμε και να τα μοιράσουμε στις λαϊκές. Ζητήσαμε από τους παραγωγούς να μας δώσουν ένα προϊόν από τον πάγκο τους για να συνεχίσουμε την επόμενη μέρα. Αποφασίσαμε να μαγειρεύουμε ζωντανά το φαγητό στον κόσμο, τρώγοντας όλοι μαζί, για να έρθουμε όλοι πιο κοντά και για να σπάσουμε την ντροπή που πιθανότατα ένιωθε κάποιος όταν του μοιράζαμε μαγειρεμένο φαγητό.

Η ιδέα της κοινωνικής κουζίνας «Ο Άλλος Άνθρωπος» είναι μια κίνηση αλληλεγγύης και ένδειξης αγάπης προς τους συνανθρώπους μας, με την ελπίδα να αφυπνιστούν συνειδήσεις και να γίνουν και άλλες παρόμοιες δράσεις από άλλους ανθρώπους και ομάδες.

Δεν κάνουμε «φιλανθρωπία», ούτε «ελεημοσύνη», με την σημερινη εννοια των λεξεων.

Μαγειρεύουμε ζωντανά, τρώμε όλοι μαζί και ζούμε όλοι μαζί!

Ένα γεύμα με συνανθρώπους μας στο δρόμο.

Έλα μαζί μας να κάνουμε την καθημερινότητά μας πιο όμορφη!

http://oallosanthropos.blogspot.com/p/blog-page_22.html

3-2-2 «Το νερό Δικαίωμα αλλά και Ευθύνη» της Έρης Μπιζάνη (Διδάκτωρ του τμήματος Χημείας του Α.Π.Θ.) 22-3-2017

Η 22^α  Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό και είναι αφιερωμένη στην αντιμετώπιση της κρίσης του νερού.

Ακόμα και σήμερα 663 εκατομμύρια άνθρωποι -ένας στους δέκα- ζουν χωρίς ασφαλή πρόσβαση σε νερό κοντά στους τόπους κατοικίας τους, αναγκασμένοι να περνούν αμέτρητες ώρες περπατώντας για να το βρουν ή στην ουρά για να το προμηθευτούν, υποφέροντας από τις συνέπειες της χρήσης μολυσμένου νερού και τις ανεπαρκείς συνθήκες υγιεινής που η έλλειψή του επιβάλει.

Στην πιο πρόσφατη αναφορά του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της UNICEF αναλύονται δεδομένα των τελευταίων 17 ετών και παρέχεται μια συνολική εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί σε παγκόσμιο επίπεδο όσον αφορά στην πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Αν και από το 1990 και έπειτα 2,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι απέκτησαν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό, οι τεράστιες ανισότητες που παραμένουν είναι εντυπωσιακές καθώς οι μισοί από τους ανθρώπους που δεν έχουν ακόμα πρόσβαση ζουν σε χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, 8 στους 10 ζουν σε αγροτικές περιοχές και οι διαφορές μεταξύ των φτωχότερων και των πλουσιότερων είναι κολοσσιαίες. Υπάρχουν περιοχές όπου οι κάτοικοι πρέπει να δαπανήσουν περισσότερο από 30 λεπτά ημερησίως για να προμηθευτούν νερό. Το βάρος αυτό μάλιστα επιβαρύνει τις γυναίκες και τα κορίτσια στις 8 από τις 10 περιπτώσεις (η Μογγολία είναι η μόνη χώρα όπου οι άντρες και τα αγόρια έχουν την κύρια ευθύνη της συλλογής του νερού). Το κόστος του νερού είναι επίσης ένα μεγάλο ζήτημα καθώς θα πρέπει να προωθηθούν τρόποι ώστε αυτό να μειωθεί σε επίπεδα ανεκτό και βιώσιμα για όλους. Στην Τανζανία για παράδειγμα το 10% του πληθυσμού ξοδεύει πάνω από το 5% του εισοδήματός του για πόσιμο νερό, επιτείνοντας τις ανισότητες.

Αν και οι περισσότεροι ενστικτωδώς γνωρίζουμε πως η ρύπανση του νερού είναι επιζήμια, δεν είναι βέβαιο πως συνειδητοποιούμε πως εξαιτίας της απειλούνται και πεθαίνουν άνθρωποι, ζώα, ψάρια, πουλιά, φυτά, όλοι οι έμβιοι οργανισμοί, υποβαθμίζεται το περιβάλλον, οι κοινωνίες και οι οικονομίες.

Στην πράξη, καλό είναι να γνωρίζουμε πως όλοι είμαστε ρυπαντές όσο αφορά στο νερό καθώς κάθε φορά που το χρησιμοποιούμε παράγουμε ουσιαστικά υδατικά απόβλητα. Το νερό που τρέχει στις βρύσες των σπιτιών μας είναι το ίδιο νερό πάνω στο οποίο πατούσαν οι δεινόσαυροι, το ίδιο που έπινε ο Σωκράτης ή ο Σαίξπηρ, το ίδιο που έρεε λίγο μακρύτερα από τις πυραμίδες ενώ αυτές χτίζονταν. Υπάρχει μια ορισμένη ποσότητα νερού στη γη και αυτή είναι που αέναα ανακυκλώνεται. Παρ' όλα αυτά, οι άνθρωποι στις σύγχρονες κοινωνίες καταναλώνουν περισσότερο νερό, με ταχύτερους ρυθμούς, ενώ η φύση προσπαθεί να ακολουθήσει το ρυθμό.

 

Τρεις απλές ιδέες για να βοηθήσουμε στην προστασία του πιο πολύτιμου φυσικού πόρου είναι: 1. Να μην σπαταλάμε το νερό, να κλείνουμε τη βρύση ενώ βουρτσίζουμε δόντια, ξυριζόμαστε ή πλένουμε πιάτα. Αλλιώς παράγουμε απόβλητα χωρίς καν να χρησιμοποιούμε το νερό. 2. Να πετάμε σκουπίδια από λάδια, χημικά και τρόφιμα στους κάδους απορριμάτων και όχι στην αποχέτευση. Όσο πιο βρώμικο το νερό τόσο πιο ακριβή και ενεργοβόρα η επεξεργασία του. 3. Να συλλέγουμε το νερό από την κουζίνα ή τη μπανιέρα και το χρησιμοποιούμε στα φυτά, στους κήπους ή για να πλύνουμε το αυτοκίνητο.

Το νερό που περνάει από εμάς και τα σπίτια μας βρίσκεται σε κάποιο σημείο του ταξιδιού του κύκλου του. Μειώνοντας την ποσότητα και τη ρύπανση του νερού που μετατρέπουμε σε απόβλητο είναι η καλύτερη υπηρεσία που μπορούμε να προσφέρουμε στον πλανήτη και τις μελλοντικές γενιές.

https://greenagenda.gr/%CE%BD%CE%B5%CF%81%CF%8C-%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%AF%CF%89%CE%BC%CE%B1-%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%AC-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B5%CF%85%CE%B8%CF%8D%CE%BD%CE%B7/

 

 

3-2-3 Η Διατροφική Πυραμίδα

 

3-2-4  Το παράδειγμα της διατροφής

Υπάρχουν δύο θεμελιώδεις φυσικοί κανόνες, οι οποίοι καθορίζουν και ελέγχουν την ύπαρξη της ζωής και διατηρούν την ισορροπία της επάνω στη γη: 1) Όλοι οι ζωντανοί οργανισµοί παίρνουν από το περιβάλλον τροφή, νερό και αέρα, έχουν την ικανότητα να µεγαλώνουν, να αναπαράγονται, να αντιδρούν στα εξωτερικά ερεθίσµατα και να προσπαθούν συνεχώς να προσαρµοστούν καλύτερα στο φυσικό περιβάλλον. 2) Όλοι οι ζωντανοί οργανισµοί, µε εξαίρεση τα φυτά, τρέφονται µε οργανικές ουσίες και µάλιστα µε το σώµα ή µε τα προϊόντα άλλων βιολογικών ειδών του ζωικού ή φυτικού βασιλείου, οπότε αυτός ο κανόνας σχετίζεται άµεσα µε την επάρκεια της τροφής. Το ένστικτο της ζωής είναι ταυτόσηµο µε το ένστικτο της αυτοσυντήρησης και η εξεύρεση αρκετής και κατάλληλης τροφής αποτελεί τη βασική του έκφραση.

Η εξεύρεση της κατάλληλης σε ποιότητα και ποσότητα τροφής για τις ανάγκες του πληθυσµού της γης είναι ένα από τα σηµαντικότερα προβλήµατα που απασχολούν τη σύγχρονη κοινωνία. Ένα µεγάλο µέρος του πληθυσµού της γης -περίπου το ένα πέµπτο- δεν τρέφεται ικανοποιητικά. Ο υποσιτισµός βρίσκεται σε επιδηµική έξαρση, κυρίως στις αναπτυσσόµενες χώρες και ιδιαίτερα στους πληθυσµούς της νότιοανατολικής Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αµερικής, µε επιπτώσεις όχι µόνο στην υγεία, αλλά και στη ζωή εκατοµµυρίων ανθρώπων.

Η οξεία θανατηφόρα µορφή του υποσιτισµού πλήττει την παιδική ηλικία 1-5 ετών.

Το πρόβληµα της διατροφής δεν αφορά µόνο τις αναπτυσσόµενες χώρες, αλλά και τις αναπτυγµένες, σε διαφορετικό όµως επίπεδο. Στις αναπτυγµένες χώρες της σύγχρονης, υπερκαταναλωτικής κοινωνίας, κυρίως απρόσωπης και κερδοσκοπικής, όπου τα µέσα µαζικής επικοινωνίας επηρεάζουν και διαµορφώνουν τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών µε πολλούς τρόπους, το θέµα της διατροφής πρέπει να µας απασχολεί όλους. Οικονομικοί παράγοντες, βιομηχανίες τροφίμων, εμπόριο, παραγωγοί και τόσοι άλλοι προσπαθούν κυρίως μέσα από τη διαφήμιση να επηρεάσουν τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών ανάλογα με τα προϊόντα που παράγουν. Επιπλέον, ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η εργασία και των δύο γονιών, το γρήγορο και έτοιμο φαγητό, οδηγούν σε έναν ανθυγιεινό διατροφικό τρόπο, που ευθύνεται για διάφορα νοσήματα.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗ

-Μπορείτε να συσχετίσετε κάποιες τροφές με νοσήματα;

-Πώς κρίνετε τις δύο όψεις του προβλήματος της διατροφής που εμφανίζονται ταυτόχρονα αλλά σε διαφορετικά μέρη στον πλανήτη; Διατυπώστε τις σκέψεις σας.

-Πώς σας φαίνεται η διατύπωση «Είμαι ό,τι τρώω»;

 

3-4 Διερευνητικές Δραστηριότητες  Πρωτοβουλία/ Οργανωτική Ικανότητα/ Προγραμματισμός/ Αποτελεσματικότητα/ Επικοινωνία/ Συνεργασία/ Δημιουργικότητα

 

Κάθε ομάδα επιλέγει: α) να ερευνήσει κάποια από τα παρακάτω θέματα (σε συννενόηση με όλη την τάξη φροντίζουμε να διερευνηθούν όσο περισσότερα θέματα και να μην είναι κοινά στις ομάδες) β) τη μορφή της εργασίας που θα κάνει (προφορική παρουσίαση, γραπτή, video, σε Η/Υ) γ) τον τρόπο παρουσίασης και διαμοιρασμού και προαναγγέλλει τον χρόνο παρουσίασης της εργασίας.          

 

1-Ποιες είναι οι βασικές θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται ο άνθρωπος και από πού τις παίρνει.

2-Ποια είναι η προέλευση των τροφών και ποια η θρεπτική τους αξία;

3-Ποιες τροφές καταναλώνει σήµερα ο άνθρωπος και ποιες τροφές κατανάλωνε σε άλλες εποχές;

4-Ποιες οι διατροφικές συνήθειες των διαφόρων λαών;

5-Θρησκεία και διατροφικές συνήθειες.

6-Κατά πόσο είναι υγιεινός ο τρόπος διατροφής σήµερα, ποιες οι επιπτώσεις του στην υγεία και πώς θα εξασφαλιστεί ο σωστός τρόπος διατροφής;

7-Ποιο το οικονοµικό κόστος του ανθρώπου για τη διατροφή του σήµερα;

8-Η πείνα στις υπό ανάπτυξη χώρες.

9-Μεταλλαγµένα προϊόντα και διατροφή.

10-Τυποποιηµένα προϊόντα και διατροφή.

 

Oικιακή Οικονομία http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/784/21-0095-03_Oikiaki-Oikonomia_A-B-Gymnasiou_Vivlio-Mathiti/

UNISEF https://www.unicef.org/greece

FOR ACTION AGAINST HUNGER https://www.actionagainsthunger.org/

ΓΙΑΤΡΟΙ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ https://www.msf.gr/

NO KID HUNGRY https://www.nokidhungry.org/

FEED MY PEOPLE https://www.fmpfoodbank.org/

Ο Αλλος Ανθρωπος Κοινωνικη Κουζινα Δωρεαν Φαγητο Για Ολους

3-5 Μαθαίνουμε για..  Κριτική Σκέψη/ Αυτομέριμνα/ Υπευθυνότητα

Η αυξανόµενη κατανάλωση οινοπνευµατωδών ποτών από νέους στις αναπτυγµένες χώρες και η επικίνδυνη οδήγηση αποτελούν κοινωνικό πρόβληµα.

Οι επιπτώσεις από την κατανάλωση οινοπνευµατωδών ποτών δεν επιβαρύνουν µόνο το ίδιο το άτοµο, αλλά και το άµεσο κοινωνικό του περιβάλλον και συνδέονται µε τον κοινωνικό αποκλεισµό και τον αποκλεισµό από την αγορά εργασίας, καθώς επίσης µε τον τραυµατισµό ή την απώλεια ζωής ενός µεγάλου αριθµού του πληθυσµού.

Ποτό και οδήγηση δεν συνδυάζονται. Τα τροχαία ατυχήματα, λόγω του μεγάλου αριθμού τους και των συνεπειών τους, αποτελούν το βασικότερο είδος ατυχημάτων. Τα τροχαία ατυχήματα, επειδή συμβαίνουν πιο συχνά στις νεαρότερες ηλικίες, προκαλούν απώλεια περισσότερων χρόνων ζωής από οποιαδήποτε άλλη αιτία θανάτου. Η Ελλάδα έχει αναλογικά τους περισσότερους θανάτους από τροχαία ατυχήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα αίτια των τροχαίων ατυχημάτων είναι πολλά. Το σημαντικότερο όμως απ’ αυτά είναι η ανθρώπινη συμπεριφορά, η οποία καθορίζεται από διάφορους παράγοντες, κοινωνικούς, πολιτιστικούς και προσωπικούς και επηρεάζεται σημαντικά από την κατανάλωση αλκοόλης.

 

Το αλκοόλ ασκεί πολύπλευρη φαρμακολογική και τοξική δράση στον οργανισμό και επηρεάζει τη λειτουργία πολλών συστημάτων:

• Διαταραχές και σοβαρές βλάβες στο κεντρικό νευρικό σύστημα, με κατασταλτική δράση παρόμοια με εκείνη των αναισθητικών φαρμάκων σε μεγάλες συγκεντρώσεις

• Επιδράσεις και σοβαρές βλάβες στο καρδιαγγειακό και κυκλοφορικό σύστημα

• Επιδράσεις και σοβαρές βλάβες στο συκώτι και στο πεπτικό σύστημα (70% των περιπτώσεων κύρωσης του ήπατος)

• Διαταραχές στην αναπαραγωγική λειτουργία στους άνδρες

• Επιδράσεις στην κύηση, με σοβαρές βλάβες για το έμβρυο

• Σημαντικός παράγοντας πρόκλησης ατυχημάτων όλων των ειδών (τροχαίων, θαλάσσιων, εργατικών, πνιγμών, κ.ά.)

• Εξάρτηση

ΕΡΩΤΗΣΗ ΠΡΟΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗ

-Γιατί πίνουμε ενώ γνωρίζουμε πως το αλκοόλ κάνει κακό στην υγεία και επηρεάζει τη συμπεριφορά μας έτσι που να θέτουμε σε κίνδυνο τους εαυτούς μας και τους άλλους;

 

3-6 Διερευνητικές Δραστηριότητες  Συνεργασία/ Κριτική Σκέψη/ Προγραμματισμός

Κάθε ομάδα επιλέγει να ερευνήσει ένα από τα παρακάτω, βρίσκει τον τρόπο παρουσίασης και διαμοιρασμού των ερευνών της και προαναγγέλλει τον χρόνο παρουσίασης.          

          

3-6-1 Πως σχετίζεται το αλκοόλ µε τον τόπο, τον χρόνο, το κλίµα, τη θρησκεία και τον πολιτισµό;

 

3-6-2 Πως σχετίζεται η χρήση και η κατάχρηση οινοπνευµατωδών ποτών με καρδιαγγειακές παθήσεις, την κίρρωση του ήπατος, την εξάρτηση, τη χρήση βίας, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την ανεργία, τα τροχαία ατυχήµατα;

 

3-6-3 Ποιο ρόλο παίζει η διαφήµιση στην κατανάλωση οινοπνεύµατος και πώς μπορούμε να αντισταθούμε;

 

ΤΟ ΕΠΑ.Λ.ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΆΣ ΜΑΣ http://1epal-prosots.dra.sch.gr/mnae/istoria/historia.html

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ https://www.yme.gov.gr/?tid=745&aid=0

Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς» https://www.ioas.gr/jaF7lJrIu3CoWUCS/

Η Ποτοαπαγόρευση https://www.sansimera.gr/articles/198

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ https://www.apolafste.ypefthina.gr/ypefthini-katanalosi/

 

3-7 Εικαστικές Δραστηριότητες  Συνεργασία/ Δημιουργικότητα/ Προγραμματισμός

Κάθε ομάδα επιλέγει ένα από τα παρακάτω θέματα για να δημιουργήσει α) αφίσες ενημερωτικές ή β) σκίτσα, γελοιογραφίες, doodles και λειτουργεί ατομικά ή ομαδικά, βρίσκει τον τρόπο διαμοιρασμού των εργασιών της και προαναγγέλλει τον χρόνο παρουσίασης.          

 

3-7-1 Ο εθισμός στο αλκοόλ και οι βλάβες που προκαλεί στην υγεία

 

3-7-2 Ο εθισμός στο αλκοόλ και οι βλάβες που προκαλεί στην οικογενειακή και κοινωνική μας ζωή

 

3-7-3 Αλκοόλ και οδήγηση δεν πάνε μαζί

3-8 Μαθαίνουμε για..  Κριτική Σκέψη/ Αυτομέριμνα/ Υπευθυνότητα

ΣΤΟΧΟΣ 12 – ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

https://unric.org/el/%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%87%CE%BF%CF%83-12-%CF%85%CF%80%CE%B5%CF%85%CE%B8%CF%85%CE%BD%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BB%CF%89%CF%83%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1/

Η βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση αφορά την προώθηση πόρων και την αποδοτικότητα της ενέργειας, την προώθηση βιώσιμων υποδομών και παροχών πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες καθώς τις πράσινες και αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, στοχεύοντας έτσι σε μία πιο ποιοτική ζωή για όλους. Η εφαρμογή της βοηθά στη συνολική επίτευξη των σχεδίων ανάπτυξης, μειώνοντας μελλοντικά το οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος, ενισχύοντας ταυτόχρονα τον οικονομικό ανταγωνισμό ενώ συμβάλλει στη μείωση της φτώχειας.

Η βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση αποβλέπει στο «να παράγει περισσότερα και καλύτερα με όσο το δυνατόν λιγότερα», αυξάνοντας τα καθαρά κέρδη ευημερίας από τις οικονομικές δραστηριότητες μέσω της μείωσης της χρήσης πόρων, της υποβάθμισης και της μόλυνσης του κύκλου ζωής. Η βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση βελτιώνει την ποιότητα ζωής. Εμπλέκει διάφορους φορείς συμπεριλαμβανομένων επιχειρήσεων, καταναλωτών, ερευνητών, επιστημόνων, καταστημάτων λιανικού εμπορίου, μέσων ενημέρωσης, υπηρεσιών που συνεργάζονται για την ανάπτυξη καθώς και εκείνους που είναι υπεύθυνοι για τη χάραξη της πολιτικής. Απαιτεί επίσης μία συστημική προσέγγιση και συνεργασία μεταξύ παραγόντων που δραστηριοποιούνται στην εφοδιαστική αλυσίδα από τον παραγωγό έως τον καταναλωτή. Προϋποθέτει την εμπλοκή των καταναλωτών μέσω ενημέρωσης και μόρφωσης τους σχετικά με τη βιώσιμη κατανάλωση και τον βιώσιμο τρόπο ζωής. Αυτό καθίσταται δυνατό παρέχοντας τους επαρκή πληροφόρηση μέσω προτύπων και συστημάτων επισήμανσης και προτρέποντάς τους να συμμετάσχουν σε βιώσιμες δημόσιες συμβάσεις μεταξύ άλλων.

Masha Krasnova-Shabaeva, Illustrator (το επίσημο site https://mashushka.com/)

Στοιχεία και αριθμοί:

Κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι το 1/3 του παραγόμενου φαγητού, αριθμός ο οποίος ισοδυναμεί σε 1,3 δισεκατομμύρια τόνους τροφής, αξίας περίπου 1 τρισεκατομμυρίου, καταλήγει να σαπίζει στους κάδους απορριμμάτων των καταναλωτών και των λιανεμπόρων ή να καταστρέφεται λόγω των κακών πρακτικών μεταφοράς ή συγκομιδής.

Αν οι άνθρωποι στον πλανήτη αντικαθιστούσαν τους κοινούς λαμπτήρες με λαμπτήρες οικονομίας, τότε ο κόσμος θα μπορούσε να εξοικονομεί 120 δισεκατομμύρια ετησίως.

Αν ο παγκόσμιος πληθυσμός αγγίξει τα 9,6 δισεκατομμύρια έως το 2050, τότε θα χρειαστούν σχεδόν τρεις πλανήτες σαν τη Γη για να παράσχουν τους απαραίτητους φυσικούς πόρους που χρειάζονται για τη διατήρηση του σύγχρονου τρόπου ζωής.

Νερό

Λιγότερο από το 3% του νερού στον πλανήτη είναι πόσιμο, με το 2,5% να βρίσκεται σε παγωμένη μορφή στην Ανταρκτική, την Αρκτική και τους παγετώνες. Η ανθρωπότητα λοιπόν θα πρέπει να στηριχθεί στο 0,5 % που απομένει για να καλύψει τις ανάγκες σε γλυκό νερό των οικοσυστημάτων αλλά και των ανθρώπων.

Ο άνθρωπος μολύνει το πόσιμο νερό γρηγορότερα από ό,τι η φύση μπορεί να ανακυκλώσει και να καθαρίσει το νερό που βρίσκεται στα ποτάμια και τις λίμνες.

Περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι ακόμη δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό.

Η υπέρμετρη κατανάλωση του νερού μπορεί να οδηγήσει σε λειψυδρία.

Το νερό, είναι ένα αγαθό που προσφέρεται δωρεάν από τη φύση, ωστόσο, οι υποδομές που το παρέχουν είναι δαπανηρές.

Ενέργεια

Παρά την τεχνολογική πρόοδο η οποία έχει βελτιώσει την ενεργειακή απόδοση, η χρήση της ενέργειας από τις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ αναμένεται να αυξηθεί κατά 35% μέχρι το 2020. Η εμπορική και η οικιακή χρήση της ενέργειας είναι ο δεύτερος πιο ραγδαία αναπτυσσόμενος τομέας ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο έπειτα από τις μεταφορές.

Το 2002 τα αποθέματα μηχανοκίνητων οχημάτων στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ ανέρχονταν σε 550 εκατομμύρια οχήματα (το 75% των οποίων ήταν Ι.Χ.). Για το 2020 αναμένεται μία αύξηση της τάξης του 32% στα ΙΧ. Ταυτόχρονα, ο αριθμός των χιλιομέτρων που διανύουν τα οχήματα σήμερα αναμένεται να αυξηθεί κατά 40% παγκοσμίως ενώ οι εναέριες μεταφορές πρόκειται να τριπλασιαστούν την ίδια περίοδο.

Τα νοικοκυριά καταναλώνουν το 29% της παγκόσμιας ενέργειας και είναι συνεπώς υπεύθυνα για το 21 % των εκπομπών αερίων του άνθρακα.

Το 1/5 της τελικής κατανάλωσης ενέργειας του κόσμου για το 2013 προέρχονταν από ανανεώσιμες πηγές.

Τροφή

Αν και οι βασικές επιπτώσεις των τροφίμων στο περιβάλλον οφείλονται στην παραγωγή τους (γεωργία, επεξεργασία τροφίμων) τα νοικοκυριά, εντούτοις, επηρεάζουν και εκείνα με τον τρόπο τους μέσω των διατροφικών τους συνηθειών. Γεγονός που επηρεάζει το περιβάλλον μέσω της ενέργειας που καταναλώνεται για το μαγείρεμα της τροφής, αλλά και την παραγωγή αποβλήτων.

3 δισεκατομμύρια τόνοι τροφίμων καταλήγουν στους κάδους κάθε χρόνο ενώ σχεδόν 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι υποσιτίζονται και άλλο 1 λιμοκτονεί.

Η υπερκατανάλωση της τροφής είναι επιζήμια τόσο για την υγεία μας όσο και για το περιβάλλον.

2 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε παγκόσμιο επίπεδο είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Η υποβάθμιση του εδάφους και η μείωση της γονιμότητάς του, η μη βιώσιμη χρήση του νερού, η υπεραλίευση καθώς και η υποβάθμιση του θαλάσσιου περιβάλλοντος μειώνουν την ικανότητα των φυσικών πόρων να μας προμηθεύσουν με τρόφιμα.

3-8-3Video 1,41sec, Understand Goal 12

Responsible Consumption and Production (Primary)

https://www.youtube.com/watch?v=2MxKrGXAyH8&ab_channel=Participate

3-9 Παιχνίδια Συνεργασίας  Πρωτοβουλία/ Οργανωτική Ικανότητα/ Προγραμματισμός/ Αποτελεσματικότητα/ Επικοινωνία/ Συνεργασία/ Δημιουργικότητα

 

3-9-1 Μοιραζόμαστε (προφορικά) μια συνταγή από το «σπίτι» μας

Κάθε ομάδα συζητά ώστε να βρεθεί ποιο ή ποια παιδιά μπορούν να μας μεταφέρουν προφορικά κάποια συνταγή και έτσι προετοιμάζονται και την κονοποιούν στο επόμενο μάθημα

 

3-9-2 Σήμερα τρώμε μαζί στο σχολείο

Κάθε ομάδα σκέφτεται και αποφασίζει τι τρόφιμα μπορούμε να φέρουμε από το σπίτι μας για να φάμε όλοι μαζί στην τάξη.

Οι ομάδες της τάξης συνεργάζονται για να οργανωθεί το μικρό αυτό δρώμενο όσο καλύτερα γίνεται. Μπορούμε να καλέσουμε στην τάξη, πχ. από τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές ή τις μαθήτριες που τη συγκεκριμένη ώρα δεν έχουν μάθημα, ώστε με αυτόν τον τρόπο να μαθευτεί αυτό το δρώμενο στην υπόλοιπη κοινότητα του σχολείου.

 

3-9-3 Ας σκεφτούμε τους άλλους

Κάθε ομάδα σκέφτεται και προτείνει τι μπορούμε να κάνουμε εμείς στο πλαίσιο του σχολείου για να ελαφρύνουμε την «πείνα» κάποιων άλλων ανθρώπων.

Οι ομάδες της τάξης συνεργάζονται για να οργανωθεί μια μικρή δράση «προσφοράς».