2
ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ
2-2Β-ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ-ΤΟΝΟΙ
ΕΡΓΑΣΙΑ1 (1η) με μολύβι
Σχεδιάζουμε μια σπείρα και ξεκινώντας από το κέντρο χωρίζουμε τις λωρίδες
της σε μικρά κομμάτια με μικρές ευθείες ή καμπύλες γραμμές. Γεμίζουμε τα
κομμάτια με διακοσμητικά, προσπαθώντας να επιτύχουμε με αυτά τονική ποικιλία.
2-2Β-1-1ΜΕ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΑ ΣΕ ΣΠΕΙΡΑ
Ε ν α λ λ α κ τ ι κ ά
Σχεδιάζουμε ευθείες που ξεκινούν από κάθε πλευρά του χαρτιού και καταλήγουν
σε μια άλλη, άρα τέμνονται και δημιουργούν πολύγωνα σχήματα. Γεμίζουμε τα σχήματα
με διακοσμητικά, προσπαθώντας να επιτύχουμε με αυτά τονική ποικιλία.
2-2Β-1-2ΜΕ
ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΑ ΣΕ ΣΧΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΕΜΝΟΜΕΝΕΣ ΕΥΘΕΙΕΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ2 (2η) με μολύβι
Σχεδιάζουμε ευθείες που ξεκινούν από κάθε πλευρά του χαρτιού και καταλήγουν
σε μία άλλη, άρα τέμνονται και δημιουργούν πολύγωνα σχήματα. Σκιαγραφούμε κάθε
σχήμα με διαφορετικό τόνο.
Ε ν α λ λ α κ τ ι κ ά
Σχεδιάζουμε μια καμπύλη γραμμή περιφέροντας το μολύβι μας σε όλο το χαρτί,
διασταυρώνοντας τις γραμμές και τελειώνουμε στο αρχικό σημείο. Σκιαγραφούμε
κάθε σχήμα με διαφορετικό τόνο.
2-2Β-2-2ΜΕ
ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΣΕ ΣΧΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΠΕΡΙΦΕΡΟΜΕΝΗ ΚΑΜΠΥΛΗ
Ε ν α λ λ α κ τ ι κ ά
Σχεδιάζουμε κάναβο με τετραγωνάκια. Σκιαγραφούμε κάθε τετραγωνάκι με
διαφορετικό τόνο.
Ως παραλλαγή, μπορούμε να σχεδιάσουμε ένα μεγάλο ψάρι, να φέρουμε από επάνω
γραμμές, δημιουργώντας έναν κάναβο και μετά να σκιαγραφήσουμε με διαφορετικούς
τόνους τα μέρη του ψαριού και του κάναβου, ώστε να αναδείξουμε το θέμα με την
ποικιλία των τόνων.
ΕΡΓΑΣΙΑ3 (3η) με μολύβι και ξυλομπογιές
Σχεδιάζουμε 4 οριζόντιες και παράλληλες λωρίδες με επτά τετραγωνάκια η κάθε
μια. Ξεκινώντας στην πρώτη λωρίδα από αριστερά, αφήνουμε το πρώτο τετραγωνάκι
άσπρο και σκιαγραφούμε το διπλανό του δημιουργώντας έναν πολύ ελαφρύ γκρι τόνο.
Συνεχίζουμε στο τρίτο με λίγο σκουρότερο τόνο και προχωρούμε σταδιακά ολοένα
σκουραίνοντας μέχρι να καταλήξουμε στο τελευταίο τετραγωνάκι γεμίζοντάς το με
μαύρο τόνο.
Στη δεύτερη λωρίδα ξεκινάμε από το μεσαίο τετραγωνάκι (μετρώντας από
αριστερά στο 4ο) να σκιαγραφούμε με ένα από τα βασικά χρώματα με
έναν μέτριο τόνο. Στα προηγούμενα 3 τετραγωνάκια πρέπει να σκιαγραφούμε με το
ίδιο χρώμα αλλά σταδιακά με πιο ανοιχτό τόνο, άρα πιέζουμε λιγότερο στη
σκιαγράφηση και αν χρειάζεται βάζουμε και άσπρο από επάνω. Στα 3 τετραγωνάκια
δεξιά του κεντρικού οι τόνοι του χρώματος πρέπει σταδιακά να σκουρύνουν. Αυτό το
επιτυγχάνουμε πιέζοντας περισσότερο στη σκιαγράφηση και περνώντας από επάνω όλο
και περισσότερο μαύρο.
Έτσι δημιουργούμε την τονική κλίμακα και στα τρία βασικά χρώματα.
2-2Β-3-1ΜΕ ΚΛΙΜΑΚΑ ΣΕ ΤΕΤΡΑΓΩΝΑ
ΕΡΓΑΣΙΑ4 (4η) με μολύβι, ξυλομπογιές
Επάνω σε πρότυπο γεωμετρικό σχέδιο, ξεκινώντας από το κέντρο σκιαγραφούμε
με σκούρο τόνο ένα σχήμα αφήνοντας το διπλανό του άσπρο και συνεχίζουμε
περιμετρικά προσέχοντας ώστε να σκιαγραφούμε ένα και ένα να το αφήνουμε άσπρο.
Επίσης, προσέχουμε να σκιαγραφούμε πάντα με την ίδια πίεση του χεριού μας στο
μολύβι ώστε ο τόνος να είναι ομοιόμορφος. Το αποτέλεσμα δημιουργεί μια οπτική
ψευδαίσθηση.
Ως παραλλαγή, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα σκούρο χρώμα.
2-2Β-6-1ΣΕ ΠΡΟΤΥΠΟ1+ΜΕ ΟΠΤΙΚΗ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ ΣΕ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
2-3Β-ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑ-ΟΓΚΟΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ5 (5η) με μολύβι
Σχεδιάζουμε όλα τα γεωμετρικά στερεά ώστε να φαίνονται τοποθετημένα επάνω
σε ένα τραπέζι και το ένα να κρύβει το άλλο. Σκεφτόμαστε σχετικά με την εν
δυνάμει κατεύθυνση του φωτός και σκιαγραφούμε με διαφορετικούς τόνους ώστε να
αποδώσουμε τους όγκους των στερεών και τη θέση τους επάνω στο τραπέζι.
2-3Β-1ΣΕ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΣΤΕΡΕΑ
ΕΡΓΑΣΙΑ6 (6η) με μολύβι
Επάνω σε πρότυπο σχέδιο, συμπληρώνουμε τα σχήματα που λείπουν στα
γεωμετρικά στερεά και σκιαγραφούμε με διαφορετικούς τόνους ώστε να αποδώσουμε
τους όγκους τους.
2-3Β-2ΣΕ ΠΡΟΤΥΠΟ-Α1+ΜΕ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΣΤΕΡΕΑ
ΕΡΓΑΣΙΑ7 (7η) με μολύβι, ξυλομπογιές
Ξεκινώντας από ένα σημείο σχεδιάζουμε ζυγό αριθμό ευθειών προς όλες τις
πλευρές του χαρτιού. Ξεκινώντας από το κεντρικό σημείο, σχεδιάζουμε στη μια
τριγωνική λωρίδα (που έχει δημιουργηθεί από
δυο διπλανές ευθείες) μικρές καμπύλες και παράλληλες προς μια κατεύθυνση
δηλαδή κυρτές. Στη διπλανή τριγωνική λωρίδα σχεδιάζουμε τις μικρές παράλληλες
καμπύλες προς την αντίστροφη κατεύθυνση,
δηλαδή κοίλες και συνεχίζουμε έτσι εναλλάξ. Τότε οι τριγωνικές λωρίδες αρχίζουν
να μοιάζουν με κώνους. Σκιαγραφούμε κάθε κώνο ξεκινώντας από τις άκρες του με
σκούρο τόνο και ελαφραίνοντας και ανοίγοντάς τον προς τη μέση, ώστε να δημιουργήσουμε
περισσότερο την ψευδαίσθηση της καμπυλωτής επιφάνειας.
Μπορούμε 1)να σκιαγραφούμε μια μικρή καμπυλωτή λωρίδα μέσα στον κώνο και
μια όχι 2)να τις σκιαγραφήσουμε όλες 3)να σκιαγραφούμε με διάφορα χρώματα
4)άλλους κώνους να τους σκιαγραφούμε με τον 1ο τρόπο και άλλους με
τον 2ο ή τον 3ο.
2-3Β-3ΣΕ
ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΜΕ ΘΕΜΑ-5-1ΚΩΝΙΚΟΙ ΣΩΛΗΝΕΣ
Ε ν α λ λ α κ τ ι κ ά
Σχεδιάζουμε μια τεθλασμένη ή μια καμπύλη ή μια σύνθετη γραμμή, ξεκινώντας
από επάνω και αριστερά, κινώντας το μολύβι δεξιότερα, μετά αριστερότερα και
κάτω και ούτω καθ’εξής. Εμπλουτίζουμε το σχέδιο με μικρές παράλληλες ευθείες
(προς τα κάτω) σε όλα τα σημεία που «γυρίζει» η γραμμή ώστε να αρχίζει να φαίνεται
σαν τρισδιάστατη κορδέλα που κινείται στον χώρο ή σαν έναν χτισμένο φράκτη στη
γη. Χρωματίζουμε με διαβάθμιση των τόνων (ό,τι είναι πίσω ή μισοκρύβεται
σκουραίνει, ό,τι είναι μπροστά ανοίγει), ώστε να δημιουργείται η ψευδαίσθηση της τρίτης
διάστασης και τα «γυρίσματα».
Ε ν α λ λ α κ τ ι κ ά
Βάζουμε την παλάμη μας επάνω στο χαρτί και «ξεσηκώνουμε» το περίγραμμά του
με το μολύβι. Επάνω στο σχήμα του χεριού σχεδιάζουμε ελαφρώς κυρτές καμπύλες και
παράλληλες (στο 1 εκ.), ενώ έξω από το σχήμα του χεριού (στα κομμάτια ανάμεσα
στα δάκτυλα και στα μέρη δεξιά, αριστερά και επάνω από το χέρι) σχεδιάζουμε κοίλες
καμπύλες και παράλληλες. Σκιαγραφούμε ξεκινώντας από τα όρια του σχεδίου του χεριού,
με σκούρο τόνο και ελαφραίνοντάς τον προς τη μέση του χεριού ή προς τον χώρο,
ώστε να δημιουργείται η ψευδαίσθηση της τρίτης διάστασης στο χέρι, σαν να
βρίσκεται κάτω από ένα ριγέ πανί.
Μπορούμε 1)να σκιαγραφούμε μια λωρίδα και μια όχι 2)να τις σκιαγραφήσουμε
όλες με δυο διαφορετικά χρώματα.
Ως παραλλαγή, μπορούμε να κάνουμε το ίδιο έργο με ένα μπουκάλι.