2005-04-20-Ε-Β1-ΗΜΕΡΑ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ-1ο ΤΕΕ Χ

ΗΜΕΡΑ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ

Εισήγηση με θέμα «Επαγγέλματα Εφαρμοσμένων Τεχνών»

20/4/2005

1^ο ΤΕΕ Χαϊδαρίου

«Επαγγέλματα Εφαρμοσμένων Τεχνών» Μαρία Δουκάκη 10-4-2005

Η παραγωγή και κατανάλωση προϊόντων και υπηρεσιών αποτελεί ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά της εποχής μας.

Οι Εφαρμοσμένες Τέχνες είναι διαδικασίες καλλιτεχνικής δημιουργίας που έχουν συγκεκριμένο προορισμό και εξυπηρετούν πρακτικές ανάγκες.

Ο σχεδιασμός ή καλύτερα το desigh στις μέρες μας εκτείνεται από συνθέσεις μεγάλης κλίμακας ως ένα μικρό χρηστικό αντικείμενο και αφορά το περιβάλλον, τα κτίρια, τη γραφιστική και το βιομηχανικό προϊόν. Ο σχεδιασμός απαιτεί από τη μια λογική σκέψη βασισμένη σε γνώσεις και εμπειρίες και από την άλλη φαντασία και ευρηματικότητα που θα προσθέσουν την αισθητική διάσταση στο εφαρμοσμένο έργο.

Στόχος του Τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών είναι να γνωρίσουν οι μαθητές (της ειδικότητας Σχεδιασμός Εσωτερικών Χώρων) τον καθημερινό χώρο της κατοικίας μας, τον επαγγελματικό χώρο, το δημόσιο χώρο, τη σχέση τους με το περιβάλλον, τον τρόπο που οργανώνονται και λειτουργούν, τις ανάγκες τους σε εξοπλισμό και εγκαταστάσεις αλλά  (όσον αφορά τους μαθητές της ειδικότητας Γραφικών Τεχνών) και να γνωρίσουν τον σχεδιασμό και την παραγωγή των προϊόντων της Γραφιστικής Τέχνης, δηλαδή λογότυπο, αφίσα, έντυπο, εξώφυλλο, χαρτί περιτυλίγματος, συσκευασία προϊόντος.

Αρχικά ο μαθητής πρέπει να γνωρίσει και να εμβαθύνει στις βασικές έννοιες της εικαστικής γλώσσας, ώστε να μπορέσει να τις εφαρμόσει στον ευρύτερο χώρο των Εφαρμοσμένων Τεχνών. Η γνώση αυτής της γλώσσας είναι απαραίτητη στο δημιουργό αλλά και κατ’ επέκταση στο δέκτη-καταναλωτή, απευθύνεται στο συναίσθημα του ανθρώπου αλλά επίσης καλλιεργεί και αναβαθμίζει το αισθητικό του επίπεδο.

Το σχέδιο είναι μια γλώσσα έκφρασης και επικοινωνίας. Αν ο λόγος αποτελεί τη σημαντικότερη γλώσσα με την οποία ο άνθρωπος εκφράζει σκέψεις-ιδέες-συναισθήματα και επικοινωνεί με τους άλλους, το σχέδιο είναι μια γλώσσα με την οποία ο άνθρωπος εκφράζεται και επικοινωνεί με το περιβάλλον του. Με το σχέδιο απεικονίζονται αντικείμενα που υπάρχουν στο περιβάλλον αλλά και αντικείμενα που θα υπάρξουν στο περιβάλλον, αφού καμιά κατασκευή δεν μπορεί να υπάρξει αν δεν έχει προηγουμένως σχεδιαστεί. Το σχέδιο λοιπόν είναι ένα από τα πιο βασικά εργαλεία για τη σύλληψη, τη διατύπωση, την επεξεργασία, τη βελτίωση και την πραγματοποίηση μιας ιδέας. Γι’ αυτό σχέδιο μαθαίνουν όλοι όσοι πρόκειται να φανταστούν, να επεξεργαστούν και να κατασκευάσουν κάτι, ό,τι και αν είναι αυτό, είτε είναι μια ζωγραφιά, είτε είναι ένα σπίτι, ένας κήπος, μια πόλη, είτε μια οικιακή ηλεκτρική συσκευή, ένα μηχάνημα ή ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής.

Το δημιουργικό έργο του Γραφίστα και του Διακοσμητή δεν εκτίθεται σε πινακοθήκες ή μουσεία, όπως το έργο του Ζωγράφου και του Γλύπτη, όμως εισβάλλει πολλαπλά στην καθημερινή μας ζωή μέσω των καταναλωτικών προϊόντων ή των χώρων όπου ζούμε, κινούμαστε και εργαζόμαστε και έτσι επηρεάζει άμεσα την αισθητική του κοινωνικού συνόλου.

Το έργο του Συντηρητή Έργων Τέχνης και Αποκατάστασης Αρχαιοτήτων έχει πολλαπλή αξία στη σύγχρονη κοινωνία, αφού μέσω αυτού διδασκόμαστε τον πολιτισμό και απολαμβάνουμε τα έργα τέχνης του παρελθόντος.

Στην Α΄ Τάξη του 1^ου Κύκλου διδάσκονται ως μαθήματα ειδικότητας: Ελεύθερο Σχέδιο, Τεχνολογία υλικών,  Κοινωνιολογία της Εργασίας - Εργασιακό περιβάλλον.

Στη Β΄ Τάξη του 1^ου Κύκλου διαχωρίζονται οι 3 ειδικότητες:

1.Σχεδιασμός Εσωτερικών Χώρων με μαθήματα ειδικότητας: Ιστορία τέχνης: Έργα και Δημιουργοί, Ελεύθερο Σχέδιο, Σχεδιασμός Εσωτερικών Χώρων, Φωτογραφία, Εφαρμογές Η/Υ.

2.Γραφικές Τέχνες με μαθήματα ειδικότητας: Ιστορία τέχνης: Έργα και Δημιουργοί, Γραμματογραφία,  Ελεύθερο Σχέδιο, Γραφιστικές Εφαρμογές, Τεχνολογία Υλικών,  Τεχνολογία Εκτυπώσεων, Φωτογραφία.

3.Συντήρηση Έργων Τέχνης - Αποκατάσταση με μαθήματα ειδικότητας: Ιστορία τέχνης: Έργα και Δημιουργοί, Αποτυπώσεις, Τεχνολογία Υλικών, Συντήρηση Έργων Τέχνης, Φωτογραφία.

Στην Α΄ Τάξη του 2^ου Κύκλου ανά ειδικότητα διδάσκονται τα μαθήματα ειδικότητας:

1.Σχεδιασμός Εσωτερικών Χώρων: Κατασκευαστικό Σχέδιο, Εφαρμογές Η/Υ, Φωτογραφία.

2.Γραφικές Τέχνες: Γραφιστικές Εφαρμογές, Τεχνολογία Υλικών, Φωτογραφία.

3.Συντήρηση Έργων Τέχνης – Αποκατάσταση: Προστασία Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Συντήρηση Έργων Τέχνης, Τεχνολογία Υλικών, Φωτογραφία. 

Ι.Ε.Κ. Τμήματα σπουδών με σχετικές ειδικότητες

1.Αγιογράφος βυζαντινών εικόνων και τοιχογραφιών

2.Αργυροχρυσοχοία

3.Ειδικός σχεδίασης επίπλου

4.Εικονογράφος – σκιτσογράφος

5.Ξυλογλύπτης

6.Ξυλουργός

7.Τεχνικός γραφίστας ηλεκτρονικής σχεδίασης εντύπου

8.Τεχνικός διακόσμησης

9.Τεχνικός εργαστηρίου φωτογραφίας

10.Τεχνικός κινούμενης εικόνας / ηλεκτρονικής σχεδίασης γραφήματος

11.Τεχνικός κοσμήματος παραγωγής

12.Τεχνικός λήψης φωτογραφίας

13.Τεχνικός παραγωγικής κεραμικής

14.Τεχνικός παραδοσιακών τεχνών

15.Τεχνικός συντήρησης βιβλιακού και αρχειακού υλικού

16.Τεχνικός συντήρησης έργων ζωγραφικής

17.Τεχνικός συντήρησης έργων τέχνης

18.Τεχνικός υαλουργός επιστημονικών οργάνων

19.Τεχνικός χειροποίητης κεραμικής

20.Τεχνικός χειροποίητου κοσμήματος

21.Τεχνίτης ψηφιδωτών

22.Τεχνίτης ωρολογοποιίας

Α.Ε.Ι. Τμήματα σπουδών με σχετικές ειδικότητες στα οποία η εισαγωγή γίνεται κατόπιν ειδικών εξετάσεων (Σχέδιο, Χρώμα)

1.Εικαστικών Τεχνών

(Αθήνα: Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών)

Σχετικά επαγγέλματα:Γλύπτης, Ζωγράφος, Κριτικός-Ιστορικός Τέχνης.

2.Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών

(Θεσσαλονίκη: Σχολή Καλών Τεχνών)

Σχετικά επαγγέλματα:Γλύπτης, Ζωγράφος, Κριτικός-Ιστορικός Τέχνης.

Τ.Ε.Ι. Τμήματα σπουδών με σχετικές ειδικότητες

1.Γραφιστικής

(Αθήνα: Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών)

Σκοπός του Τμήματος είναι να καταρτίσει (αισθητικά και τεχνικά) ειδικούς στις εικαστικές τέχνες για να δημιουργούν μακέτες - πρότυπα έργων, που προορίζονται για αναπαραγωγή και εκτύπωση. Σχετικά επαγγέλματα: Γραφίστας, Τεχνολόγος γραφικών τεχνών, χειριστής Η/Υ γραφικών τεχνών, Εικονογράφος-Σκιτσογράφος

2.Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών

(Αθήνα: Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών)

Σκοπός του Τμήματος είναι να καταρτίσει τους σπουδαστές του σε όλους τους κλάδους της τεχνολογίας των γραφικών τεχνών: αναπαραγωγή, στοιχειοθεσία, τεχνολογία εκτυπώσεων, βιβλιοδεσία.

3.Διακοσμητικής

(Αθήνα: Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών)

Το Tμήμα Διακοσμητικής έχει ως γνωστικό αντικείμενο την θεωρία και την πρακτική της Αρχιτεκτονικής και Design Εσωτερικών Χώρων, της Διαμόρφωσης Εξωτερικών Χώρων μικρής κλίμακας, του Βιομηχανικού Σχεδιασμού (Design) προϊόντων χρήσης, καθώς και του συνόλου των Εφαρμοσμένων Διακοσμητικών Τεχνών.

4.Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Μέσων

(Αθήνα: Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών)

Το πρόγραμμα σπουδών αποσκοπεί στη διδασκαλία των επιστημονικών, τεχνολογικών και καλλιτεχνικών αρχών σε τομείς του γνωστικού αντικειμένου της φωτογραφίας. Στη διαφημιστική, βιομηχανική, καλλιτεχνική, εκδοτική, αρχιτεκτονική, επιστημονική φωτογραφία, στην φωτοειδησεογραφία και την φωτογραφία ρεπορτάζ, τη φωτογραφία μόδας, στην ψηφιακή επεξεργασία της φωτογραφικής εικόνας, την ψηφιακή διαχείριση και αρχειοθέτηση της φωτογραφίας στα οπτικοακουστικά μέσα και στα πολυμέσα. Σχετικά επαγγέλματα: Φωτογράφος, Τεχνικός ψηφιακής φωτογραφίας και CD-ROM.

5.Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης

(Αθήνα: Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών)

Σκοπός του Τμήματος είναι η θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση των σπουδαστών στην συντήρηση και αποκατάσταση έργων τέχνης, Αρχαιοτήτων και ιστορικής σημασίας αντικειμένων, καθώς και η επιβράδυνση της φυσικής φθοράς αυτών.

6.Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων

(Πάτρα: Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών)

Το Τμήμα "Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων" ως ειδικότητα της Αρχιτεκτονικής στην Κτιριολογία, έχει ως αποστολή να προάγει την ανάπτυξη και τη μετάδοση των γνώσεων στις ανακαινίσεις και αποκαταστάσεις κτιρίων με τη διδασκαλία και την εφαρμοσμένη έρευνα και να παρέχει στους σπουδαστές τα απαραίτητα εφόδια που εξασφαλίζουν την άρτια εκπαίδευση και κατάρτισή τους για την επιστημονική και επαγγελματική τους σταδιοδρομία και εξέλιξη. Ο τίτλος πτυχίου των αποφοίτων είναι "Μηχανικός Αρχιτεκτονικής των Κτιρίων" με δεξιότητα στις "Αποκαταστάσεις Κτιρίων".

7.Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων Νέο Τμήμα

(Τρίκαλα: ΤΕΙ Λάρισας)

 

8.Βιομηχανικού Σχεδιασμού

(Κοζάνη: Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών)

Σκοπός του τμήματος είναι η ανάδειξη στελεχών ικανών να μελετούν και να σχεδιάζουν βιομηχανικά προϊόντα, να αναλύουν την αγορά και να προωθούν προϊόντα τεχνογνωσίας-τεχνολογίας.Βασικός στόχος του τμήματος Βιομηχανικού σχεδιασμού είναι η αντιμετώπιση της Μηχανικής σαν επιστήμης μέσα από την πληροφορική.

Η δομή του αναλυτικού προγράμματος σπουδών του τμήματος Βιομηχανικού σχεδιασμού είναι τέτοια ώστε οι πτυχιούχοι του τμήματος να αποχτούν ολοκληρωμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις σε όλο το φάσμα που σχετίζεται με το Βιομηχανικό σχεδιασμό προϊόντων. Σχετικά επαγγέλματα: Τεχνολόγος βιομηχανικού σχεδιασμού.

9.Σχεδιασμού και Παραγωγής Ενδυμάτων

(Κιλκίς: Ανεξάρτητο τμήμα)

Σκοπός του Τμήματος σχεδιασμού και παραγωγής ενδυμάτων είναι να προάγει με τη διδασκαλία και την εφαρμοσμένη έρευνα, την ανάπτυξη και τη μετάδοση των γνώσεων σχετικών με τη δημιουργία προϊόντων ένδυσης, τις πηγές μόδες, τη διοίκηση παραγωγής και τον τεχνολογικό εξοπλισμό, καθώς επίσης με την οργάνωση και διοίκηση των μονάδων κατασκευής ενδυμάτων, το μάρκετινγκ, το περιβάλλον της επιχείρησης, τη χρηματοοικονομική διοίκηση και τη διοίκηση του ανθρώπινου δυναμικού.

 

10.Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου

(Καρδίτσα: Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας)

Το πρόγραμμα σπουδών του τμήματος Σχεδιασμού - Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου ανταποκρίνεται στις ανάγκες της ελληνικής αγοράς και συντάχθηκε με βάση τα δεδομένα αντίστοιχων σχολών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στα πλαίσια προσαρμογής στις απαιτήσεις της σύγχρονης τεχνολογίας και της παγκόσμιας αγοράς. Η ειδικότητα του Σχεδιαστή και Τεχνολόγου Ξύλου και Επίπλου έρχεται να καλύψει ένα κενό που υπάρχει στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στον τομέα του Ξύλου-Επίπλου. Στην εν λόγω ειδικότητα ενσωματώνονται τρεις επιμέρους κατευθύνσεις: Α. του Τεχνολόγου Ξύλου Β. του Τεχνολόγου Επίπλου και Ξυλουργικών Κατασκευών Γ. του Σχεδιαστή Επίπλου.

 

11.Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής

(Άρτα: Σχολή Μουσικής Τεχνολογίας)

Σκοπός του Τμήματος είναι η ανάπτυξη και η μετάδοση γνώσεων στην μελέτη του λαϊκού μουσικού πολιτισμού και η παροχή των απαραίτητων εφοδίων στους σπουδαστές, ώστε να μπορούν να ασχοληθούν με τον τομέα αυτό τόσο σε επιστημονικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Σχετικά επαγγέλματα: Ενορχηστρωτής, Κριτικός Τέχνης, Μουσικολόγος, Μουσικός επιμελητής.

12.Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας

(Καστοριά: Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας)

Σκοπός του Τμήματος είναι να καλύπτει τα γνωστικά αντικείμενα των δημοσίων σχέσεων, της επικοινωνιακής πολιτικής (Μ.Μ.Ε. και σχέση της επιχείρησης με την κοινωνία) και πολιτικής επικοινωνίας (Marketing Planning). Σχετικά επαγγέλματα: Διαφημιστής, Ειδικός ψυχαγωγίας, Υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων.

13.Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας

(Αργοστόλι: Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων)

 

Σχετικά - ενδεικτικά επαγγέλματα

1.Το επάγγελμα του Διακοσμητή

Ορισμός: Ο διακοσμητής ασχολείται με τη λειτουργική και αισθητική διαμόρφωση δημόσιων και ιδιωτικών εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, ώστε να καλύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις ανάγκες και την αισθητική του σύγχρονου ανθρώπου.

Περιγραφή: Το αντικείμενο της εργασίας του περιλαμβάνει το σχεδιασμό και την επίβλεψη της διαμόρφωσης και διακόσμησης εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, ιδιωτικών κατοικιών, γραφείων, επιχειρήσεων, χώρων έκθεσης εμπορευμάτων, κέντρων ψυχαγωγίας κ.ά. Ο διακοσμητής μπορεί να επωφεληθεί από τις δυνατότητες που του προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία, για να επιτύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στη δουλειά του.

Ο διακοσμητής επισκέπτεται το χώρο που έχει αναλάβει να διαμορφώσει και παράλληλα συζητά με τον πελάτη του για τις προτιμήσεις και τις ανάγκες του, καθώς επίσης και για τις ιδιαιτερότητες του χώρου και για τα οικονομικά πλαίσια μέσα στα οποία θέλει να κινηθεί.

Κατόπιν, μελετά το σχέδιο της διαρρύθμισης του χώρου και υποβάλλει ολοκληρωμένη πρόταση με συνολικό αρχικό προϋπολογισμό του κόστους των εργασιών. Στη συνέχεια, εφόσον συμφωνήσουν με τον πελάτη, ασχολείται με την επιλογή των υλικών και προχωρά στην εφαρμογή της πρότασης.

Συγκεκριμένα, παρακολουθεί και επιβλέπει την εφαρμογή των σχεδίων του και ελέγχει τα συνεργεία ως προς το χρονικό προγραμματισμό, την πιστότητα και την ποιότητα των εργασιών. Αν του ζητηθεί, προβαίνει σε τροποποιήσεις του αρχικού σχεδίου. Επίσης, δίνει οδηγίες για τη συντήρηση και προστασία της κατασκευής.

Ο διακοσμητής χρησιμοποιεί σχεδιαστικά όργανα και Η/Υ, ενώ φροντίζει πάντα για τον κατάλληλο φωτισμό του χώρου όπου εργάζεται.

Εκπαίδευση: Ο διακοσμητής μπορεί να σπουδάσει στα Τμήματα Διακοσμητικής των Τ.Ε.Ι., σε αντίστοιχα τμήματα δημόσιων ή ιδιωτικών Ι.Ε.Κ. ή να παρακολουθήσει προγράμματα κατάρτισης που οργανώνονται από διάφορους ιδιωτικούς φορείς. Επίσης, οι πτυχιούχοι του Τμήματος Αρχιτεκτονικής του Πολυτεχνείου μπορούν να εξειδικευτούν και να δραστηριοποιηθούν στον τομέα της διακόσμησης εσωτερικών και εξωτερικών χώρων.

Σπουδαιότητα: Ο διακοσμητής χρειάζεται να διαθέτει παρατηρητικότητα, δημιουργικότητα, φαντασία, υψηλό αισθητικό κριτήριο και γενικότερα αγάπη για τις καλές τέχνες. Πολύ σημαντικό, εξάλλου, είναι να διαθέτει ψυχική και σωματική αντοχή και ευελιξία προσαρμογής σε διαφορετικές απαιτήσεις και ανάγκες.

Πρέπει επίσης, να διαθέτει ικανότητα αντίληψης του χώρου και των μορφών, ικανότητα σχεδιαστικής έκφρασης, καθώς και ικανότητα επικοινωνίας και καλής συνεργασίας με τους πελάτες, τα συνεργεία και τους προμηθευτές, αλλά και οργανωτικές και συντονιστικές ικανότητες.

Μέλλον: Το επάγγελμα του διακοσμητή αναγνωρίζεται και βρίσκει εφαρμογή σε πολλούς τομείς της σύγχρονης κοινωνίας ολοένα και περισσότερο. Οι αποδοχές του διακοσμητή μπορούν να θεωρηθούν αρκετά ικανοποιητικές, αλλά είναι πιθανό να παρουσιάσουν μεγάλη εποχική διακύμανση.

Περιβάλλον ενασχόλησης: Ο διακοσμητής μπορεί να εργαστεί ως μισθωτός με σχέση εξαρτημένης εργασίας σε υπηρεσίες προβολών και εκθέσεων του Υπουργείου Πολιτισμού και άλλων δημόσιων οργανισμών και επιχειρήσεων (ΕΟΤ, ΕΟΜΜΕΧ), σε εκδοτικούς οίκους, σε διαφημιστικές εταιρίες, τεχνικά γραφεία, καταστήματα και βιομηχανίες. Επίσης, μπορεί να εργαστεί και ως ελεύθερος επαγγελματίας.

Επαγγελματικές συνθήκες: Ο διακοσμητής κατά τη διάρκεια της εκπόνησης της μελέτης για κάποιο χώρο εργάζεται σε συνθήκες γραφείου. Βέβαια, για την επίβλεψη της εφαρμογής των σχεδίων του χρειάζεται να μετακινείται και να περνά αρκετές ώρες στους χώρους που έχει αναλάβει να διακοσμήσει. Συχνά εργάζεται κάτω από πίεση, ένταση και άγχος, προκειμένου να καταφέρει να προμηθευτεί έγκαιρα τα υλικά για κάθε εργασία, να οργανώσει τις εργασίες και να συντονίσει τα συνεργεία. Για την ολοκλήρωση του έργου συνεργάζεται κυρίως με τους τεχνίτες διαφόρων κατασκευών και, αν χρειαστεί, με τον αρχιτέκτονα ή τον πολιτικό μηχανικό.

Γενικά σχόλια: Ο διακοσμητής χρειάζεται να έχει πολύ καλή γνώση της αγοράς των υλικών κατασκευής και διακόσμησης και να ενημερώνεται συνεχώς (εκθέσεις, περιοδικά κ.λπ.) για τις τάσεις και τις εξελίξεις στο χώρο.

Ο διακοσμητής είναι απαραίτητο να διαθέτει υψηλό αισθητικό κριτήριο, δημιουργικότητα, φαντασία, ικανότητα αντίληψης του χώρου, να είναι συνεπής και υπεύθυνος.

2.Το επάγγελμα του Γραφίστα, Τεχνολόγου γραφικών τεχνών, Χειριστή ηλεκτρονικών υπολογιστών γραφικών τεχνών

Ορισμός: Ο γραφίστας ασχολείται με τη μελέτη, τη διαμόρφωση και γενικότερα την αισθητική επιμέλεια κάθε είδους εκτυπωτικής εργασίας.

Περιγραφή: Ο γραφίστας δημιουργεί τα πρότυπα εικαστικών έργων, που προορίζονται για εκτύπωση και αναπαραγωγή στο χώρο των εντύπων, της προβολής προϊόντων και υπηρεσιών.

Αρχικά, συλλαμβάνει μια ιδέα και τη μετατρέπει σε εικόνα. Η εικόνα αυτή μπορεί να συνοδεύει μια διαφήμιση (σε έντυπο ή στην τηλεόραση), μπορεί να είναι ένα σχέδιο σε ένα κομμάτι ύφασμα, ή ένα σήμα. Ο γραφίστας αναλαμβάνει τη δημιουργία και την επιμέλεια της παραγωγής ποικίλων εντύπων όπως κάρτες, επιστολόχαρτα, φάκελοι, εξώφυλλα και αφίσες.

Στη συνέχεια, μελετά το συγκεκριμένο προϊόν ή την υπηρεσία που αφορά η παραγγελία, σχεδιάζει και συνθέτει τα προσχέδια της μακέτας, που μπορεί να είναι ασπρόμαυρα ή έγχρωμα. Συνεργάζεται με τον πελάτη του και τον τεχνολόγο εκτύπωσης, για να καθορίσει το μέγεθος, το σχήμα, τα χρώματα της μακέτας, την τεχνική και το υλικό της εκτυπωτικής εργασίας. Ακολουθεί η κατασκευή της τελικής μακέτας, οι προεκτυπωτικές εργασίες (φιλμ, διαχωρισμοί χρωμάτων, μοντάζ), η επιμέλεια της εκτύπωσης της μακέτας και ακολουθεί η παράδοση της στον πελάτη.

Εκπαίδευση: Ο γραφίστας σπουδάζει στα τμήματα Γραφιστικής των Τ.Ε.Ι. και στα αντίστοιχα τμήματα των δημόσιων ή ιδιωτικών Ι.Ε.Κ., ή στο τμήμα Γραφικών Τεχνών των Σχολών Μαθητείας του Ο.Α.Ε.Δ.

Σπουδαιότητα: Ο γραφίστας διακρίνεται για την υπομονή, επιμονή και την ακρίβεια στην εκτέλεση λεπτομερών εργασιών. Πρέπει να είναι συνεπής, δραστήριος, δημιουργικός και δυναμικός. Οφείλει να παρακολουθεί και να ενημερώνεται συνεχώς για τις διεθνείς εξελίξεις στο χώρο του, καθώς και στους συναφείς χώρους της διαφήμισης, ή της αισθητικής εντύπων. Η καλή επικοινωνία και η δυνατότητα να κάνει δημόσιες σχέσεις, μπορούν να θεωρηθούν ιδιαίτερα χρήσιμα στοιχεία στη συχνή επαφή με τους πελάτες.

Ακόμη, χρειάζεται να έχει ικανότητα στο ελεύθερο και γραμμικό σχέδιο, υπολογιστική ικανότητα, φαντασία και αναπτυγμένο αισθητικό κριτήριο. Απαραίτητη είναι η άριστη γνώση ειδικών προγραμμάτων γραφιστικής για ηλεκτρονικό υπολογιστή, η χρήση του διαδικτύου και η γνώση μιας τουλάχιστον ξένης γλώσσας.

Μέλλον: Η συνεχής βελτίωση του αισθητικού επιπέδου του μέσου ανθρώπου και οι ανάγκες της παραγωγής και διαφήμισης, έχουν δημιουργήσει πολύ καλές προοπτικές για την εξέλιξη αυτού του επαγγέλματος.

Οι οικονομικές του απολαβές θεωρούνται ικανοποιητικές και μπορεί να κυμαίνονται σε υψηλά επίπεδα, ανάλογα με τη δραστηριότητα του ως επαγγελματία.

Περιβάλλον ενασχόλησης: Εργάζεται στην παραγωγή, ή υπηρεσίες προβολών ή εκθέσεων, διαφόρων εκδοτικών ή διαφημιστικών επιχειρήσεων, ή Υπουργείων και άλλων δημόσιων οργανισμών και επιχειρήσεων (Ε.Ο.Τ., Ο.Ε.Δ.Β.), σε εκδοτικούς οίκους, σε εργαστήρια εκτυπώσεων, σε πολιτικά κόμματα και συλλογικούς φορείς, σε εφημερίδες και περιοδικά, στην τηλεόραση, στο θέατρο και στον κινηματογράφο. Ως ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να διατηρεί ατομικό γραφείο και εργαστήριο γραφικών τεχνών.

Επαγγελματικές συνθήκες: Ο γραφίστας εργάζεται καθιστός στο σχεδιαστήριό του, όπου σχεδιάζει και κατασκευάζει τις μακέτες του. Η ένταση της δημιουργίας, χαρακτηρίζει την εργασία του. Εργάζεται με οδηγό την έμπνευσή του και σε περιόδους παράδοσης έργων, το ωράριό του μπορεί να γίνει κουραστικό.

Δουλεύει σε κλειστό χώρο, σε καλές γενικά συνθήκες που μπορεί όμως κάποιες φορές να είναι ανθυγιεινές, όπως για τη φωτογράφηση της μακέτας που χρησιμοποιεί χημικά υλικά επικίνδυνα για δερματικές βλάβες. Η πολύωρη απασχόλησή του σε ηλεκτρονικό υπολογιστή με έγχρωμη οθόνη, μπορεί να θεωρηθεί κουραστική για τα μάτια.

Επαγγελματικές οργανώσεις: Εγγράφεται στην Ένωση Γραφιστών Ελλάδος.

Γενικά σχόλια: Η δημιουργικότητα, η δεξιοτεχνία στη κατασκευή μακετών, η έμπνευση, το καλλιτεχνικό κριτήριο και η τεχνογνωσία, είναι στοιχεία που χαρακτηρίζουν έναν επαγγελματία γραφίστα.

Ο γραφίστας, είναι ένα επάγγελμα της ομάδας εκτυπώσεων και γραφικών τεχνών, δημιουργικό και με ευρύ πεδίο εφαρμογής.

3.Το επάγγελμα του Συντηρητή αρχαιοτήτων και έργων τέχνης

Ορισμός: Ο συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης αναλαμβάνει τη συντήρηση ή και αποκατάσταση αρχαιολογικών ευρημάτων, μνημείων, εικόνων και άλλων έργων τέχνης.

Περιγραφή: Ο συντηρητής ασχολείται με αντικείμενα ή μνημεία που έχουν αρχαιολογική, ιστορική και καλλιτεχνική αξία, προσπαθώντας να τα επαναφέρει στην αρχική τους κατάσταση ή να επιβραδύνει τη φυσική τους φθορά. Συγκεκριμένα, εξετάζει προσεκτικά τη σύσταση των υλικών και τον τρόπο κατασκευής των μνημείων ή αντικειμένων που αναλαμβάνει να συντηρήσει. Στη συνέχεια, διερευνά την έκταση της φθοράς και τα αίτια που την προκάλεσαν και αποφασίζει για τις τεχνικές-μεθόδους που θα χρησιμοποιήσει για τη συντήρηση και την αποκατάστασή τους. Τέλος, με τη βοήθεια εργαλείων ή/και τη χρήση χημικών υλικών, προχωρά στον καθαρισμό των επιφανειών, στην καταπολέμηση της οξείδωσης, στην ενίσχυση των φθαρμένων τμημάτων, στην ανάδειξη των χρωμάτων.

Δίνει συμβουλές για τη συντήρηση των αντικειμένων και τις συνθήκες που πρέπει να επικρατούν στους χώρους όπου φυλάσσονται ή εκτίθενται (μουσεία, αίθουσες τέχνης, ανοιχτοί χώροι, ιδιωτικές συλλογές).

Απαραίτητος για την άσκηση του επαγγέλματος θεωρείται ο ειδικός υλικοτεχνικός εξοπλισμός (στερεομικροσκόπιο, χημικά, πάγκοι εργασίας και άλλα). Ο συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης εκτός από τα παραπάνω, χρησιμοποιεί μικροσκόπιο, μεγεθυντικούς φακούς, βουρτσάκια, σφουγγάρια και διάφορα εργαλεία χειρός. Επίσης, χειρίζεται υλικά όπως χρώματα και διαλυτικά χρωμάτων, κολλητικές ουσίες και υλικά παρόμοια με αυτά του έργου τέχνης που συντηρεί.

Ο συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης μπορεί να ειδικευτεί είτε στη συντήρηση έργων που είναι φτιαγμένα από κάποιο συγκεκριμένο υλικό (γυαλί, πέτρα, ξύλο, υφάσματα, κεραμικά), είτε σε ένα είδος έργων τέχνης (συντήρηση γλυπτών, αγαλμάτων, εικόνων, πινάκων).

Εκπαίδευση: Ο συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης μπορεί να έχει σπουδάσει στη Σχολή Καλών Τεχνών καθώς και στο Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης των Τ.Ε.Ι. και σε αντίστοιχα τμήματα δημόσιων ή ιδιωτικών Ι.Ε.Κ.

Σπουδαιότητα: Η εργασία ενός επαγγελματία συντηρητή αρχαιοτήτων και έργων τέχνης απαιτεί υπομονή και επιμονή, καλή ιστορική γνώση, κλίση στο σχέδιο, προσοχή, ικανότητα για λεπτές χειρωνακτικές εργασίες, ταχύτητα και ακρίβεια αντίληψης, φαντασία, και δημιουργικότητα. Ακόμη, ο συντηρητής χρειάζεται να διαθέτει ικανότητα αντίληψης χώρου, επιδεξιότητα, καθώς και κριτική σκέψη, καλλιτεχνική ευαισθησία και παιδεία, εικαστική αντίληψη και αγάπη για την τέχνη. Επίσης, είναι καλό να ενδιαφέρεται και να παρακολουθεί τις εξελίξεις στις τεχνικές συντήρησης.

Το επάγγελμα του συντηρητή αρχαιοτήτων και έργων τέχνης είναι σύνθετο, απαιτεί υπευθυνότητα και συγχρόνως ιδιαίτερα λεπτή, χειρωνακτική και συχνά κουραστική εργασία. Στη δουλειά αυτή θεωρούνται αναπόφευκτες οι μετακινήσεις στους χώρους όπου υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα και έργα τέχνης. Η εργασία του συντηρητή μπορεί να είναι ατομική ή και ομαδική.

Μέλλον: Οι ευκαιρίες απασχόλησης για το επάγγελμα φαίνεται να είναι αρκετά καλές, ιδιαίτερα για όσους διαθέτουν επαρκή τεχνική κατάρτιση, εμπειρία και μεράκι για τη δουλειά τους.

Οι αποδοχές τους είναι ανάλογες των προσόντων που διαθέτουν και των έργων που αναλαμβάνουν.

Περιβάλλον ενασχόλησης: Ο συντηρητής εργάζεται ως μισθωτός σε υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, σε πινακοθήκες, σε μουσεία, σε εργαστήρια συντήρησης έργων τέχνης, σε αρχαιολογικούς χώρους, σε αρχαιολογικές εφορείες, σε μεγάλες ιδιωτικές συλλογές ή ως ελεύθερος επαγγελματίας στο δικό του εργαστήριο.

Επαγγελματικές συνθήκες: Ο συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης συνήθως εργάζεται σε περιβάλλον εργαστηρίου, που είναι καθαρό, καλά φωτισμένο και αεριζόμενο. Αρκετές φορές όμως, εκτίθεται σε αναθυμιάσεις από τα χημικά υλικά που χρησιμοποιεί για τον καθαρισμό των έργων. Όταν εργάζεται επί τόπου στους χώρους των ευρημάτων, μπορεί να αντιμετωπίζει κίνδυνο ατυχήματος από πτώση χωμάτων, σαθρών τοίχων και άλλων υλικών. Το ωράριο απασχόλησης συχνά καθορίζεται από τον όγκο του έργου που έχει αναλάβει και την πίεση του χρόνου παράδοσης.

Επαγγελματικές οργανώσεις: Ο επαγγελματίας συντηρητής εγγράφεται στο Καλλιτεχνικό Επιμελητήριο.

Γενικά σχόλια: Ο συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης χρειάζεται να διαθέτει την απαραίτητη θεωρητική και τεχνική κατάρτιση, παράλληλα με καλλιτεχνική ευαισθησία.

Εργάζεται με προσοχή κι υπομονή, προστατεύοντας και συντηρώντας με υπευθυνότητα, επιμέλεια και φροντίδα τα έργα τέχνης και τα αντικείμενα πολιτιστικής κληρονομιάς.