The Gala-Salvador
Dalí Foundation
http://www.salvador-dali.org/en_index/
Salvador Dali (2:46 έργα)
https://www.youtube.com/watch?v=2A7aHPgEjdo
Walt Disney's &
Salvador Dali - Destino 2003 (HD 1080p) (6:31 animation)
https://www.youtube.com/watch?v=1GFkN4deuZU
WikiArt.org —
Encyclopedia of fine arts
http://www.wikiart.org/en/salvador-dali
Ο Νταλί είναι ένας από τους σημαντικότερους Ισπανούς ζωγράφους, από τους περισσότερο γνωστούς
ζωγράφους του 20ού αιώνα, μια εκκεντρική φυσιογνωμία της
Μοντέρνας τέχνης.
Γεννημένος στην πόλη Φιγκέρες, ανήκε σε μια ευκατάστατη οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν δικηγόρος
και δεν ήταν ιδιαίτερα ενθουσιώδης με τις ικανότητες του Σαλβαντόρ στη
ζωγραφική. Χάρη στη μητέρα του, παρακολούθησε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής, ενώ
όταν φιλοξενήθηκε από
την οικογένεια του καλλιτέχνη Ramon Pichot, στη διάρκεια θερινών διακοπών, ήρθε σε
επαφή με τη Μοντέρνα ζωγραφική. Έτσι, σε ηλικία 15 ετών, συμμετείχε σε έκθεση
του Δημοτικού Θεάτρου του Φιγκέρες. Μετά τον θάνατο της μητέρας του, το
1921, εγκαταστάθηκε στη Μαδρίτη, όπου
ξεκίνησε σπουδές στην Ακαδημία των Τεχνών. Αρχικά πειραματίζεται με τον Κυβισμό, έρχεται σε επαφή με το κίνημα του Ντανταϊσμού, το οποίο θα επηρεάσει σημαντικά το έργο του σε όλη τη διάρκεια της ζωής
του, συνδέεται φιλικά με τον ποιητή Φεδερίκο
Γκαρθία Λόρκα και με τον
σκηνοθέτη Λουί
Μπουνιουέλ. Το 1926 αποβάλλεται
από την Ακαδημία λίγο πριν τις τελικές εξετάσεις, καθώς δηλώνει πως «κανένας
από τους καθηγητές του δεν είναι άξιος να τον κρίνει».
Την ίδια χρονιά, επισκέπτεται το Παρίσι όπου συναντά τον Πικάσο,
ενώ τα επόμενα χρόνια, εμφανίζονται οι επιδράσεις του Πικάσο στα έργα του αλλά
ταυτόχρονα αρχίζει να διαφαίνεται και το προσωπικό του στιλ. Οι εκθέσεις έργων
του στη Βαρκελώνη προκαλούν αρκετές συζητήσεις και διαφωνίες μεταξύ των
κριτικών τέχνης. Το 1929,
ο Νταλί συνεργάζεται με τον Λουί Μπουνιουέλ για τη δημιουργία της ταινίας μικρού μήκους «Ανδαλουσιανός Σκύλος», που αποτελεί έως
σήμερα την πιο καθαρή εφαρμογή του Υπερρεαλισμού στον κινηματογράφο. Γνωρίζει
τη μελλοντική σύζυγο και μούσα του, Γκαλά και
γίνεται επίσημα μέλος του Υπερρεαλιστικού
κινήματος. Στις αρχές της δεκατίας του 1930, επινοεί τη μέθοδο, που χρησιμοποιεί την
ικανότητα του ανθρώπου να λειτουργεί συνειρμικά, συνδέοντας εικόνες ή
αντικείμενα που δεν συνδέονται μεταξύ τους λογικά, η οποία συνδέεται άμεσα με
τον αυτοματισμό. Το 1932 συμμετέχει στην πρώτη μεγάλη Υπερρεαλιστική
έκθεση στην Αμερική, όπου
και αποσπά διθυραμβικές κριτικές. Λίγο αργότερα όμως, ο Αντρέ Μπρετόν τον διαγράφει, λόγω των πολιτικών θέσεών του,
κυρίως σε ό,τι αφορά την υποστήριξη που φαίνεται να παρέχει στον δικτάτορα της
Ισπανίας, Φράνκο. Στα πλαίσια αυτής της διαμάχης, ο Νταλί δηλώνει πως «ο
ίδιος είναι όλος ο Υπερρεαλισμός», ενώ ο Μπρετόν επινοεί τον περίφημο
αναγραμματισμό του ονόματος του Νταλί «Avida Dollars» (άπληστος για δολάρια) ασκώντας κριτική
στο αμιγώς εμπορικό πνεύμα που κατά τη γνώμη του είχε αναπτύξει ο Νταλί. Η
πολυσχιδής και ιδιόρυθμη προσωπικότητά του είναι πολύ δύσκολο να ταυτιστεί με μια
συγκεκριμένη πολιτική στάση. Εξάλλου, χρησιμοποίησε το στοιχείο της πρόκλησης
και του σκανδάλου σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, τόσο δημόσια όσο και μέσα
από τα έργα του. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι «δεν έχει πολιτική θέση, είναι αναρχικός αλλά
και μοναρχικός και τα δύο όμως σε μεταφυσικό επίπεδο και όχι σε πολιτικό».
Με το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Νταλί και η Γκαλά εγκαθίστανται
στην Αμερική όπου θα ζήσουν
οκτώ χρόνια, επιστρέφοντας μετά και πάλι στην Ισπανία. Την περίοδο 1960-1974 εργάστηκε σχεδόν αποκλειστικά
για τη δημιουργία του Θεάτρου-Μουσείου
«Γκαλά – Σαλβαντόρ Νταλί» στο Φιγκέρες. Το 1982 ο βασιλιάς Χουάν Κάρλος της Ισπανίας του
απένειμε τον τίτλο του μαρκήσιου. Πέθανε σε ηλικία 85 ετών.
Έργα του Σαλβατόρ Νταλί