ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ- Γ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17-ΝΤΕ ΣΤΙΛ, ΣΟΥΠΡΕΜΑΤΙΣΜΟΣ, ΚΟΝΣΤΡΟΥΚΤΙΒΙΣΜΟΣ, ΝΤΑΝΤΑΪΣΜΟΣ, ΣΟΥΡΕΑΛΙΣΜΟΣ,
Η ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ ΜΠΑΟΥΧΑΟΥΣ, ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-C111/62/475,1805/
Famous Surrealism
Paintings - Ranker.com
http://www.ranker.com/list/surrealism-paintings/reference?page=9
Το επεισόδιο της εκπομπής «ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ» με τίτλο
«ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΜΟΣ»
http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000068960&tsz=0&autostart=0
Νίκος Εγγονόπουλος
Ο Σουρεαλισμός ή
Υπερρεαλισμός (από τις γαλλικές λέξεις sur = επάνω, επί και réalisme = ρεαλισμός, πραγματικότητα), που στα
ελληνικά θα μπορούσε να αποδοθεί ως «πέρα από την πραγματικότητα», είναι το
κίνημα που αναπτύχθηκε αρχικά στο χώρο της λογοτεχνίας και εξελίχθηκε σε ένα ευρύτερο καλλιτεχνικό κίνημα. Γεννήθηκε και άνθησε στο Παρίσι, κατά το διάστημα
1919-24, με κορυφαίους εκπροσώπους τους λογοτέχνες Αντρέ Μπρετόν, Λουί Αραγκόν, Πολ Ελυάρ, τον σκηνοθέτη Λουί
Μπονουέλ και ζωγράφους όπως ο Πάμπλο Πικάσο, ο Χουάν Μιρό, ο Σαλβαντόρ Νταλί, ο Μαξ Έρνστ, ο Ρενέ Μαγκρίτ, ο Μαν Ραίη, ο Ζαν Αρπ, ο Αντρέ Μασόν.
Σύμφωνα με την άποψη που εκφράζεται στο πρώτο Μανιφέστο του κινήματος «ο Σουρρεαλισμός είναι καθαρός ψυχικός
αυτοματισμός, που εκφράζει, προφορικά ή γραπτά, την πραγματική λειτουργία της
ψυχής, ενώ η σκέψη υπαγορεύεται χωρίς τον έλεγχο της λογικής και πέρα από
κάθε αισθητικό ή ηθικό έλεγχο.»
Ως ένα επαναστατικό κίνημα, ο Υπερρεαλισμός επιδίωξε πολλές ριζοσπαστικές
αλλαγές στον χώρο της τέχνης αλλά και της σκέψης, ασκώντας επίδραση σε
μεταγενέστερες γενιές καλλιτεχνών. Τα μέλη του αντέδρασαν σε αυτό που οι ίδιοι
ερμήνευαν ως «κρίση του Δυτικού πολιτισμού», προτείνοντας μια ευρύτερη
αναθεώρηση των αξιών σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής, στηριζόμενοι στις
ψυχαναλυτικές θεωρίες του Φρόυντ και στα
πολιτικά ιδεώδη του Μαρξισμού.
Ως κύριο μέσο έκφρασης, τόσο στη λογοτεχνία όσο και στις εικαστικές τέχνες,
προέβαλαν τον «αυτοματισμό»,
επιδιώκοντας τη διερεύνηση του ασυνείδητου, την απελευθέρωση της φαντασίας με
την απουσία κάθε ελέγχου από τη λογική και διακηρύσσοντας τον αντί-κομφορμισμό. Οι
καλλιτέχνες κατέχονται από την επιθυμία να βρουν, πάνω και πέρα από τα φαινόμενα, μια πιο αληθινή
πραγματικότητα, ένα είδος σύνθεσης του εξωτερικού και εσωτερικού κόσμου. Έτσι, οι ανθρώπινες μορφές και τα αντικείμενα αποσπώνται από το
φυσιολογικό τους περιβάλλον και τις λειτουργίες τους και τοποθετούνται εκεί όπου είναι απροσδόκητο να
υπάρχουν, δημιουργώντας μια νέα πραγματικότητα.
Πολλοί ιστορικοί θεωρούν την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ως την αρχή του τέλους για τον Υπερρεαλισμό. Ως
οργανωμένο κίνημα θα περάσει κρίση μετά το θάνατο του Αντρέ Μπρετόν το 1966, όμως ο Σουρεαλισμός συνεχίζεται μέχρι σήμερα με διάφορες ομάδες ανά
τον κόσμο (Πράγα, Σικάγο, Λονδίνο, Παρίσι, Στοκχόλμη, Μαδρίτη, Αθήνα κ.ά.).
Στην Ελλάδα, εκπρόσωποί του θεωρούνται ο ποιητής Ανδρέας Εμπειρίκος
(Υψικάμινος) και ο ζωγράφος Νίκος Εγγονόπουλος.
